2024-2026 Orta Vadeli Program Değerlendirmesi (İş Yatırım)

Sayın MATRİKS HABER,
İş Yatırım - Odak Noktası: 2024-2026 Orta Vadeli Program Değerlendirmesi
Orta Vadeli Program: Ekonomi ve sektörler üzerindeki etkiler
2024-2026 Orta Vadeli Programı (OVP) Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz’ın sunumu ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasıyla kamuoyuna tanıtıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın OVP hedeflerine ulaşılacağını vurgulayan bir konuşma yapmasını ve “Hükümet olarak Orta Vadeli Programa desteğimiz tam” mesajını vermesini önemsiyoruz. Cumhurbaşkanı’nın güçlü desteği programın uygulanma şansını artırıyor.

Hedef ekonomiyi orta gelir tuzağından çıkarmak. Açıklanan program Mayıs seçimleri sonrası Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’in vurguladığı ekonomi politikalarda rasyonel zemine dönüş mesajı ile tutarlı. Ekonomiyi durduracak sert bir U dönüşü değil, kademeli bir geçiş hedefleniyor. Depremin yol açtığı devasa zararı ve yaklaşan yerel seçimleri hesaba kattığımızda Ankara’nın tercihini rasyonel bir seçim olarak görüyoruz.

Ekonomi yönetimi sert inişe yol açmadan Türkiye’yi orta gelir tuzağından çıkarmayı hedefliyor. Bunun için ekonomiyi tüketimden yatırıma ve ihracata, düşük katma değerliden orta ve yüksek katma değerliye dönüştürmeyi hedefliyor.

Programda içsel tutarlılığı sorgulanabilecek alanlar elbette var. Maliye politikasının genişleyici, büyümenin aşağı yönlü revizyona rağmen görece güçlü olduğu bir ortamda cari dengede ve enflasyonda programın öngördüğü iyileşmeyi başarmak çok zor. Dezenflasyon sürecini hızlandırmak için Türk lirasının reel olarak değer kazanması, ücretlerdeki endekslenmenin kırılması, bozulan fiyatlama alışkanlığının düzeltilmesi gerekiyor.

Orta gelir tuzağındaki Türkiye değerlenen kur ve yüksek ücret artışlarıyla katma değeri düşük tekstil, konfeksiyon, deri gibi sektörlerde pazar payı kaybediyor. Avrupa’daki yavaşlama iç talepten ihracata yönelmeyi zorlaştırıyor.

Enflasyon tahminine yaklaşılması için geriden mahcup adımlarla gelen Merkez Bankası’nın Ağustos ayında yaptığı gibi güçlü faiz adımlarıyla devam etmesi gerekiyor. Ancak gerek programda gerekse yapılan sunumlarda sıkılaşmanın faiz artışıyla yapılacağına yönelik bir işaret yok. Daha çok miktarsal sıkılaşma ve seçici kredi politikasına vurgu yapılıyor.

Ancak fiyatlama davranışının ve beklentilerin bozulduğunu gösteren Temmuz, Ağustos (muhtemelen Eylül) enflasyon verileri faiz artışına devam etmek dışında bir seçenek bırakmıyor. Maliye politikasının genişleyici olması da para politikasının önceden öngördüğümüzden daha çok sıkılaşmasını zorunlu kılıyor.

Programın ardından büyüme, enflasyon ve faiz tahminlerimizde yukarı yönlü güncellemeler yaptık. 2023 büyüme tahminimizi %3,7’de sabit tutarken (OVP: %4,4), 2024 tahminimizi %2,0’den %3,0’e çekiyoruz (OVP: %4,0). 2025 büyüme tahminimiz %3,5 ile programın 1,0 yüzde puan altında.

Son enflasyon verisinde yukarı yönlü sapmanın ardından %61’den %65’e çektiğimiz yılsonu enflasyon tahminimizi uluslararası enerji fiyatlarında görülen yükselişle %67’ye çekiyoruz (OVP: %65). İleriki yıllar için i) maliye politikasının öngördüğümüzden daha genişleyici olması, ii) programda ima edilen kur artışının öngördüğümüzden yüksek olması ve iii) programdaki vergi geliri rakamlarının olası dolaylı vergi artışlarına işaret etmesi sebebiyle 2024 sonu enflasyon tahminimizi %36’dan %42’ye (OVP: %33), 2025 sonu tahminimizi %20’den %22’ye (OVP: %15) yükseltiyoruz.

Yükselen enflasyon patikamız ve yüksek bütçe açıklarına rağmen iddialı dezenflasyon hedefi nedeniyle politika faizi tahminimizi 2023 sonu için %29’dan %35’e, 2024 sonu için %33’ten %40’a yükseltiyoruz. Önümüzdeki Eylül ayı PPK toplantısında 500 baz puan faiz artışı öngörüyoruz.

Orta Vadeli Program’ın alt detayları beş ana yatırım temasına işaret ediyor.
(i) İç tüketimin ılımlı baskılanması: Ekonominin yavaşlamasına ve finansal koşulların sıkılaşmasına duyarlı otomotiv, gayri menkul sektörleri olumsuz etkilenebilir.
(ii) Katma değeri yüksek ve çevre dostu ürünlere yönelme: Orta Vadeli Program batarya, biyomedikal, elektrikli araç, ilaç, elektronik, havacılık, savunma, yeşil enerji gibi sektörlere öncelik veriyor.
(iii) Enerjide dışa bağımlılığı azaltma: Petrol, doğal gaz, üretim, elektrik ve doğalgaz depolama, petrokimya sektörlerine yatırımlar artacak.
(iv) Tarımı desteklemek: Gıdada dışa bağımlığı azaltmak, enflasyonu kontrol altına almak için tarımı desteklemek, girdi olarak kullanılan gübreye yatırım yapmak.
(v) Tasarrufları artırmak: İşverenlerin katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşecek tamamlayıcı emeklilik sistemi emeklilik şirketlerinin büyümesini hızlandıracak.
 
 
İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                           ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.