BETAM, tarım dışı işsizlik oranının Ocak ayında % 15.3 olacağını öngörüyor

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM)
İşgücü Piyasası Görünümü raporunda tarım dışı işsizlik oranının Ocak ayında
% 14.3 olacağını öngörüyor.

 İşgücü Piyasası Görünümü raporu aşağıda bulunuyor:

Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre tarım dışı işsizlik oranı Aralık 2018 döneminde 0,7 yüzde puan artarak yüzde 14,9 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde sanayi ve inşaat sektörlerinde istihdam kayıpları yaşanmış, hizmetlerdeki istihdam artışı yavaşlamıştır. Tarım dışı işgücünün bu dönemde azalmış olmasına rağmen yaşanan tarım dışı işsizlik oranı 0,7 yüzde puan artmış, toplam işsiz sayısı 4 milyonu aşmıştır. Yıllık olarak da tarım dışı istihdamda azalma kaydedilmiştir. Tarım dışı işsizlikte son iki dönemde 1 yüzde puanın üzerine çıkan artış, 2008-09 krizi ve 15 Temmuz dönemindeki artışlara paraleldir.

Tarım dışı işsiz sayısı 4 milyonun üzerinde

Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Aralık 2018 döneminde Kasım 2018 dönemiyle kıyaslandığında tarım dışı işgücü 62 bin azalarak 27 milyon 121 bine gerilerken, tarım dışı istihdam 243 bin azalarak 23 milyon 80 bin kişi olarak kaydedilmiştir (Şekil 1,Tablo 1). Bu gelişmeler sonucunda tarım dışı işsiz sayısı 181 bin kişi artarak 4 milyon 41 bine yükselmiş, tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 14,9’a yükselmiştir. Bu dönemde tarım dışı işgücünün azaldığı da görülmektedir. Tarım dışı işsizliğin buna rağmen 0,7 yüzde puan artmış olması işgücü piyasasın çok zor durumda olduğunun bir işaretidir. Aralık 2018 döneminin Kasım, Aralık ve Ocak aylarının ortalaması olduğunu, dolayısıyla 2019 yılının başlarını da yansıttığını hatırlatalım. Arka arkaya iki dönemdeki işsizlik artışları 1,3 yüzde puana erişmiştir. Tarım dışı işsizlikteki bu hızlı artış 2008-2009 kriz döneminde ve 15 Temmuz 2016’yı takip eden dönemdeki artışa paraleldir.

Ocak 2018 döneminde işsizliğin artmasını bekliyoruz

Betam tahmin modeli, mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizliğin 0,2 yüzde puann artışla Aralık 2018 döneminde yüzde 14,3’e yükseleceğini tahmin etmişti. Tüik yüzde 14,1 olan Kasım 2018 tarım dışı işsizlik oranını yüzde 14,2’ye revize etmiştir. Tarım dışı işsizlik oranı 0,7 puan artarak Aralık 2018 döneminde 14,9 olarak gözlemlenmiştir. Betam tahmin modeli Ocak 2018 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0,4 yüzde puan artarak yüzde 15,3 seviyesine ulaşacağını öngörmektedir. Tahmin modelinin ayrıntılarına Betam internet sitesinden ulaşılabilir. Tahmin modelinde kullanılan Kariyer.net verilerinden ilan başına başvuru sayısı Şekil 3'de gösterilmektedir. Kariyer.net'in verileri Betam tahmin modelinin girdilerinden biri olmakla birlikte tek etken değildir. Tahminde kullanılan ekonometrik modelde İŞKUR verileri, reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı gibi farklı birçok değişken kullanılmaktadır.

Mevsimsellikten arındırılmış sektörel istihdam verilerine göre Aralık 2018 döneminde Kasım 2018 dönemine kıyasla hizmetler hariçç tüm sektörlerde istihdam belirgin bir şekilde azalmıştır (Şekil 3,Tablo 2). Bu dönemde hizmetlerde 16 binle sınırlı bir istihdam artışı yaşanmıştır. Diğer taraftan, sanayi istihdamı 182 bin azalırken, tarım ve inşaat sektörlerindeki istihdam kayıpları 54 bin ve 77 bin olmuştur. Sanayideki 182 binlik istihdam kaybı Ocak 2009’daki 165 binlik azalıştan bu yana en sert istihdam kaybıdır (Tablo 2). Sanayide son dört dönemdir istihdam kayıpları 256 bine erişmiştir. İnşatta ise son bir yılda 500 binlik istihdam kaybı oluşmuştur.
 
Tarım dışı istihdam yıllık olarak da düştü

Aralık 2018 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla mevsim etkilerinden arındırılmamış tarım dışı işgücü 725 bin (yüzde 2,8) artmış, tarım dışı istihdam 258 bin (yüzde 1,1) azalmıştır (Şekil 4). Yıllık işgücü artışı normal eğiliminde devam etmiştir. Buna karşın tarım dışı istihdam yıllık olarak da gerilemiştir. Bu gelişmelerin sonucunda tarım dışı işsiz sayısı da 983 bin kişi artarak 4 milyon 225 bine yükselmişştir.

Erkeklerde ve kadınlarda işsizlik artışı

Şekil 5’te mevsim etkilerinden arındırılmış kadın ve erkek tarım dışı işsizlik oranları verilmektedir. Aralık 2018 döneminde kadınların tarım dışı işsizlik oranı Kasım 2018’e kıyasla 0,9 yüzde puan artarak yüzde 18,9 erkeklerin işsizlik oranı ise 0,8 yüzde puan artarak yüzde 13,1 olmuştur. Erkeklerdeki işsizlik oranının artmasının ardında istihdam kayıpları yatmaktadır. Aralık 2018 döneminde Kasım 2018 dönemine kıyasla 125 bin gerileme kaydedilmiştir (Tablo 3). Kadınların işsizlik oranlarının artması ise işgücündeki artışın etkisi görülmektedir. Kasım 2018’de 16 bin azalan kadın işgücü, Aralık 2018’de 84 bin artmıştır. Tarım dışı işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkı Ekim 2018 döneminde 5,7 yüzde puan iken Aralık 2018 döneminde 5,9 yüzde puana yükselmiştir.