Elde Edilen Bazı Kazanımlara Rağmen Kadınlar Halen Çalışmalarını Etkileyen Yasal Haklar Bakımından Olumsuzluklar Yaşıyorlar - Dünya Bankası

Kuruluştan konuya ilişkin yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Dünya Bankası tarafından bugün açıklanan yeni bir endekse göre, küresel olarak kadınlar erkeklerin sahip olduğu yasal hakların sadece dörtte üçüne sahiptir ve bu durum kadınların işe girme veya iş kurma ve kendileri ve aileleri için en iyi ekonomik kararları alma olanaklarını kısıtlamaktadır.

Dünya Bankası Grubu Geçici Başkanı Kristalina Georgieva bu konuda yaptığı açıklamada şunları belirtti: “Eğer kadınlar potansiyellerinin tamamını kullanabilmek için eşit fırsatlara sahip olurlarsa, dünya sadece daha adil bir yer olmakla kalmayacak aynı zamanda daha müreffeh hale gelecektir. Bir değişim yaşanıyor ancak bu yeterince hızlı değil ve halen 2,7 milyar kadının erkekler ile aynı şekilde iş tercihi yapmaları yasal olarak kısıtlanmış durumdadır. Kadınları geri planda tutan engelleri ortadan kaldırmamız çok büyük önem taşıyor ve bu rapor ile reformları yapmanın ve değişimi hızlandırmanın mümkün olduğunu göstermeyi amaçlıyoruz.”
Kadınlar, İş Hayatı ve Hukuk 2019: On Yıllık Reform Dönemi adlı çalışma kapsamında tanıtılan endeks, bir işe başlamaktan emekli maaşı alıncaya kadar bir kadının çalışma hayatındaki kilometre taşlarını ve bu aşamaların her biri ile ilişkili yasal koruma önlemlerini incelemektedir. Veriler on yıllık bir döneme yayılmaktadır ve 187 ülke sekiz göstergeye göre puanlanmaktadır.
Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması kısa vadeli bir süreç değildir ve güçlü bir siyasi irade ile birlikte hükümetler, sivil toplum, uluslararası kuruluşlar ve diğer taraflar arasında uyumlu çabalar gerektirir. Ancak yasal ve düzenleyici reformlar bunun başarılmasında önemli bir ilk adım olarak temel bir rol oynayabilir.
Endeks ile ölçülen alanlarda son on yıllık dönemde önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Bu süre zarfında küresel ortalama endeks puanı 70’ten 75’e yükselmiştir. Yüz otuz bir ekonomi kanun ve düzenlemelerde kadınların ekonomik hayata katılımlarını iyileştiren 274 reform yapmıştır.. Otuz beş ülke işyerinde cinsel tacize karşı yasal koruma önlemleri uygulamaya koyarak on yıl önceye göre neredeyse iki milyar kadına koruma sağlamıştır. Yirmi iki ekonomi kadınların çalışmalarının önündeki kısıtlamaları kaldırarak kadınların ekonominin belirli sektörlerinde çalıştırılmama olasılıklarını düşürmüştür. On üç ekonomi eşdeğer işler için eşit ücretlendirmeyi zorunlu hale getirmiştir.
Altı ekonomi -Belçika, Danimarka, Fransa, Letonya, Lüksemburg ve İsveç- şu anda endekste 100 tam puana sahiptir; yani ölçülen tüm alanlarda kadınlara ve erkeklere eşit yasal haklar tanımaktadır. On yıl önce hiçbir ülke endekste tam puana sahip değildi. Söz konusu endeks kapsamında, reform yapan ekonomilerde genel olarak çalışan kadınların yüzdesinde daha büyük artışlar kaydedilmiş ve kadınların ekonomik açıdan daha fazla yetkinleştirilmesi sağlanmıştır.
Bu çabalara rağmen, dünyanın birçok bölgesinde kadınlar halen hayatın birçok alanında ayrımcılığa yol açan kanun ve düzenlemeler ile karşı kkarşıyadır. Elli altı ülke -bunlar tüm bölgelere ve gelir düzeylerine yayılmaktadır- geçtiğimiz on yıllık dönemde kadınların fırsat eşitliğini arttırmaya yönelik hiçbir reform uygulamaya koymamıştır. Mülkiyet haklarındaki cinsiyete dayalı farklılıkların incelendiği varlık yönetimi kategorisi, reform hızının en düşük olduğu alan olmuştur.
Çalışma, kadın istihdamının ve girişimciliğinin yasalardaki ayrımcılıktan nasıl etkilendiği ve buna bağlı olarak bunun kadınların işgücü piyasasına katılımı gibi ekonomik sonuçları nasıl etkilediği ile ilgili yeni görüşler geliştirmektedir. Yeni endeks zaman içerisinde kaydedilen ilerleme için bir yol haritası ortaya koymayı ve toplumsal cinsiyet eşitliği için faydalı olacak reformlara esin kaynağı oluşturmak için daha fazla çalışmanın ihtiyaç duyulduğu potansiyel alanları tespit etmeyi amaçlamaktadır.
Bölgelere Genel Bakış
Doğu Asya ve Pasifik bölgesi 64,80’den 70,73’e yükselen endeks puanı ile ikinci en yüksek endeks artışı kaydeden bölge olmuşttur. Aynı zamanda, reform uygulayan ekonomilerin yüzdesi bakımından yüzde 84 ile ikinci en yüksek orana sahip bölgedir. Bölgede toplam 38 reform uygulanmıştır. Bölgedeki dokuz ekonomi aile içi şiddete ilişkin mevzuat uygulamaya koyarak evlenme kategorisinde reform yapmıştır. Çin, Singapur ve Vietnam, bölgede ücretli babalık iznini uygulamaya koyan sekiz ekonomi arasında yer almıştır.
Çalışmanın kapsadığı on yıllık dönemde, Avrupa ve Orta Asya bölgesinde 47 reform uygulanmıştır. Bu reformların çoğu emekli maaşı alma kategorisinde gerçekleştirilmiştir. Aralarında Kazakistan ve Ukrayna’nın da yer aldığı dokuz ekonomi, kadınların ve erkeklerin tüm emeklilik haklarına sahip olarak emekli olabilecekleri yaşları eşitlemektedir. Bölgenin endeks puanı 80,13’ten 84,70’e yükselmiştir; bu gelişmiş Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü ülkeleri dışındaki en yüksek bölgesel ortalama endeks puanıdır. Bulgaristan ve Türkiye bölgede ücretli babalık iznini uygulamaya koyan altı ekonomi arasında yer almaktadır.
Latin Amerika ve Karayipler bölgesindeki ekonomilerin endeks puanı geçtiğimiz on yıllık dönemde 75,40’tan 79,09’a yükselmiştir. Bu puan yükselen ve gelişmekte olan ekonomiler arasındaki ikinci en yüksek puandır. Bölge ekonomileri on yıllık dönemde 39 reform uygulamıştır. Bölgede yapılan bazı reformlarla annelik izninin süresi uzatılmıştır. Kadınların erkekler ile aynı koşullarda işer girebilmelerine olanak tanıyan ve işyerinde cinsel tacizi yasaklayan Bolivya dünya genelinde ikinci en yüksek puan artışı kaydeden ülke olmuştur. Meksika hamile çalışanların işten çıkarılmasını yasaklamıştır.
Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki ekonomiler 19 reform uygulamıştır. Bölge küresel olarak cinsiyet eşitliği alanında 47,37 ile en düşük ortalama endeks puanına sahiptir ve bölgesel ortalama puanda en az artışın kaydedildiği bölgedir. Evlenme kategorisi değişikliklerin odaklandığı alan olmuştur; dört ekonomi -Cezayir, Bahreyn, Lübnan ve Suudi Arabistan- bu göstergenin ölçtüğü aile iççi şiddet ile ilgili kanunlar yürürlüğe koymuştur. Ürdün çocuk bakımı sebebiyle çalışılamayan sürelerin emeklik için çalışılması gereken süreden düşülmesine olanak tanımıştır.
Güney Asya bölgesi ortalama bölge puanını 50’den 58,36’ya yükselterek ortalama bölge puanında en fazla iyileşme kaydeden ülke olmuştur. Ayrıca, yüzde 88’lik bir oran ile, reform yapan ülke oranının en fazla olduğu bölgedir. Güney Asya bölgesinde, Hindistan, Bangladeş ve Nepal’in aralarında bulunduğu altı ekonomi işyerinde cinsel taciz ile ilgili kanunlar çıkararak iş kurma kategorisinde reform yapmıştır. Maldivler işyerinde cinsel tacizi yasaklamış ve buna ilişkin başvurulabilecek özel kanun yolları oluşturmuş, aile içi şiddete ilişkin mevzuat kabul etmiş, ücretli babalık iznini uygulamaya koymuş ve kreditörlerin cinsiyete dayalı ayrımcılık yapmalarını yasaklamıştır.
Sahra Altı Afrika bölgesi geçtiğimiz on yıllık dönemde 71 reform ile en fazla reform yapan bölge olmuştur. Bu kısmen bölgedeki ülke sayısının fazlla olmasından kaynaklansa da, aynı zamanda başlangıç durumuna göre kaydedilen ilerlemenin de bir göstergesidir. Sahra Altı Afrika bölgesindeki reformların yarıdan fazlası iş kurma ve evlenme alanlarında kaydedilmiştir. Bu göstergelerin her birinde, en fazla iyileşme kaydedilen alanlar cinsiyete dayalı şiddeti etkilene kanunlar olmuştur. Beş ekonomi işyerinde cinsel tacize ve aile içi şiddete ilişkin kanunlar yürürlüğe koymuştur.