TÜFE verisi dünyada yayımlanan en şeffaf veriler arasındadır, yayımlanan verilere bakıldığında Kasım ve Aralık aylarında enflasyonun ana belirleyicisi döviz kurundaki iyileşme ve vergi düzenlemeleridir - TÜİK

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Türkiye İstatistik Kurumunun mesleki ve teknik bağımsızlığı, Birleşmiş Milletler
tarafından 1992 yılında kabul edilen resmi istatistik temel ilkeleri ve Avrupa
Komisyonu tarafından 2005 yılında kabul edilen Avrupa İstatistikleri Uygulama
Esasları ile uyumlu ilgili mevzuat çerçevesinde teminat altına alınmıştır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ürettiği tüm istatistiklerde olduğu gibi
tüketici fiyat endeksini (TÜFE) uluslararası normlarda; mesleki bağımsızlık, şeffaflık,
karşılaştırılabilirlik, tarafsızlık ve doğruluk ilkelerine bağlı olarak, Avrupa Birliği ve
dünya genelinde geçerli olan, uluslararası kurumlar tarafından tavsiye edilen yöntem,
tanım ve kavramları kullanarak hesaplamaktadır. Söz konusu kavram ve yöntemler ile
uygulama sonuçları yerli ve yabancı kurum ve kuruluşlardaki uzmanların
değerlendirmelerine açık olduğu gibi, en ayrıntılı düzeyde de kamuoyu ile
paylaşılmaktadır. TÜFE hesaplamalarında kullanılan ağırlıklar, madde sepeti ve fiyatlar
şeffaflık politikası gereği Türkiye İstatistik Kurumu internet sayfasında da
yayımlanmaktadır. Bu alanda TÜİK dünyada en şeffaf kurumlar arasında yer
almaktadır.
TÜFE, tüketim harcamalarına konu olan mal ve hizmetlere ait fiyatların genel
düzeyindeki değişimin göstergesidir. TÜFE hesaplamaları, tüketici fiyat endeksi
tüketim (madde) sepeti oluşturulması, ağırlıkların belirlenmesi ve fiyatların derlenmesi
olmak üzere üç aşamada yürütülmektedir.
2003=100 temel yıllı TÜFE zincirleme endeks olarak hesaplanmakta, bu nedenle her
yıl;
· Endeks sepeti güncellenmekte,
· Endeks sepetinde yer alan ürünlerin ağırlıkları yeniden tespit edilmekte,
· Fiyat derlenen yerleşim yerleri ve işyerleri (örneklem yapısı) yeniden gözden
geçirilmektedir.
TÜFE hesaplamalarında hanehalklarının yoğunlukla tercih ettiği işyerlerinin
seçilmesi ve fiyatların bu işyerlerinden derlenmesi gerekmektedir. 2018 yılında
TÜFE’de 407 madde, 895 madde çeşidi kapsanmış, 28 015 işyeri vve 4 274 konuttan
her ay yaklaşık 415 000 fiyat derlenmiştir.
T.C. TÜRKİYE İS T ATİST İK KURUM U
BAŞKANLIĞ I
No : 03
Tarih : 08/01/2019
TÜİK Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
Tel: 0312 454 70 98 - 454 70 99 Faks: 0312 425 20 53 e-Posta: bhim@tuik.gov.tr
TÜFE kapsamında 81 il merkezinin tamamını da içeren toplam 221 ilçeden fiyat
derlenmiştir. Ayrıca yıllık olarak zincirlenen bir endeks yapısı kullanıldığından Aralık
ayında çift fiyat derlenmiş, hem ilgili yılın (2018) sepetinde yer alan ürünler ve
işyerlerinden fiyat alınmış, hem de izleyen yıl (2019) sepeti kapsamındaki ürünler ve
işyerlerinden fiyatlar derlenmiştir. TÜFE sepetinde yer alan madde ve madde çeşidi
sayısı her yıl değişim gösterebilmektedir.

TÜFE tüketim sepetinde yer alacak mal ve hizmetlerin belirlenmesinde,
hanehalkı tüketim harcamalarının derlendiği hanehalkı bütçe anketi ve ayrıca idari
kayıtlar kullanılmaktadır. Her yıl Aralık ayında yeni önem kazanan madde ve madde
çeşitleri endekse dahil edilmekte, önemini kayybedenler ise endeks sepetinden
çıkartılmaktadır. Toplam hanehalkı parasal tüketim harcamaları içinde 1/1000'den
fazla ağırlık alan mal ve hizmetler TÜFE sepetine dahil edilmektedir. Bu kural Avrupa
Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından belirlenmiş olup, Avrupa Birliği tarafından
talep edilen tüketici fiyat endeksi için de kullanılmaktadır.
Kamuoyunda bir köşe yazarına atıfla iddia olunan hususlara ilişkin cevaplarımız
aşağıdadır:
1. 2018 yılında endeks sepetinde yer alacak ürünler ve ağırlıklara ilişkin
çalışmalar 2018 Ocak ayında tamamlanmıştır. 2018 sepetinde takip edilen
işyerlerinin Ekim ayında Kurum Başkanlığı tarafından değiştirilmesi
ve iki firmaya kaydırılması gibi bir durum kesinlikle söz konusu
değildir. 2018 Ocak ayında belirlenen sepet, ağırlıklar ve işyeri seçimine
yönelik metodolojide herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
TÜFE hesaplamalarında işyerlerinin tespitinde yoğun alışveriş yapılma kriteri
esastır. 2019 yılına kadar işyeri tespiti Bölge Müdürlüklerimiziin gözlemlerine
dayanmaktaydı. Ancak 2019 yılı TÜFE hesaplamalarında kullanılacak
işyerlerinin belirlenmesinde perakende sektöründe yer alan marketler ve giyim
mağazalarının Gelir İdaresi Başkanlığından (GİB) alınan ciro payları kullanılmış;
bu şekilde en çok satış yapan işyerlerinden fiyat derlenmesi planlanmıştır.
Böylece tüketicilerin yoğunluk ile tercih ettiği işyerleri uluslararası normlara
daha uygun bir şekilde ciro büyüklükleri dikkate alınarak belirlenmiştir. Bu
kapsamda 2019 yılında fiyat derlenecek işyeri sayıları ciro tabakalaması ile
belirlemiş ve işyeri sayısı ve fiyat sayısı (örnek hacmi) artırılmıştır. Bu
işyerlerinden 2019 sepetine temel oluşturacak şekilde Aralık ayında fiyat
derlenmeye başlanmıştır.
2. TÜFE kapsamında fiyat derleme sıklığı piyasadaki fiyat gelişimini yansıtacak
şekilde yapılmaktadır. Fiyat hareketliliği yüksek olan ürünlerde daha sık
aralıklarla fiyat derlenmektedir. Buradaki amaç düşük fiyatı kaydetmek
olmayıp, yükselen ya da düşen bütün fiyatları kaaydetmektir. Uygulama
zorlukları olmazsa ayın tüm günlerinin ve işlemlerinin (alışverişlerin)
kapsanması hedeflenmektedir. TÜFE hesaplamalarının modernleştirilmesi
çalışmaları kapsamında fiyat hareketliliğini daha duyarlı bir şekilde verebilmek
TÜİK Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
Tel: 0312 454 70 98 - 454 70 99 Faks: 0312 425 20 53 e-Posta: bhim@tuik.gov.tr
için ayın tüm günlerini ve tüm satışları içeren barkod verisi kullanılarak işlem
hacmine göre ağırlıklandırılmış fiyatlarının hesaplamalarda kullanımı TÜİK
tarafından bir ARGE projesi olarak yürütülmektedir.
3. TÜFE sepetinde 2003 yılından bu yana otomobil ve elektronik eşyalar
kapsanmaktadır. 2018 yılı ve öncesinde, sadece Ankara ilinden derlenen bu
ürünlerin, bölgesel fiyat farklılığını yansıtmak amacı ile 2019 yılında tüm Bölge
Müdürlükleri tarafından derlenmesi planlanmıştır. Bu kapsamda 2019 yılı
endeks hesaplamalarına baz oluşturmak üzere Aralık ayı fiyatları derlenmiştir.
Yani 2018 yılında sepette yer alan, 2019 yılındda da yer alması öngörülen bu
ürünlerin fiyatlarının tüm Bölge Müdürlüklerinden derlenmesi amaçlanmıştır.

2019 yılı çalışmaları kapsamında yapılan yenilikler, ciro büyüklükleri gibi daha
objektif kriterler kullanılarak işyeri seçiminin yapılması, otomobil ve elektronik eşya
gibi sadece Ankara ilinden derlenen maddelerin fiyatlarının Bölge Müdürlüklerinin
tamamına dağıtılması, işyeri sayısının ve fiyat sayısının bu çerçevede artırılmasıdır.
2019 yılında kullanılacak sepet için Aralık ayında fiyat derleme çalışmaları da bu
kapsamda yürütülmüştür.
TÜFE verisi bu alanda dünyada yayımlanan en şeffaf veriler arasında yer
almaktadır. Bu kapsamda yayımlanan verilere bakıldığında Kasım ve Aralık aylarında
enflasyonun ana belirleyicisi döviz kurundaki iyileşme ve vergi düzenlemeleridir.
Kurumumuz tarafından e