Ödemeler Dengesi analizi (İş Yatırım)

Haziran ayı ödemeler dengesi rakamları virüs şokunun dış dengede yarattığı tahribatın hız kesmeden devam ettiğini gösteriyor. Ekonomiyi durgunluktan çıkarmak için uygulanan genişletici politikalarla canlanan iç talep, küresel salgının tetiklediği ihracat yavaşlaması ve turizmin çöküşüyle birleşince cari denge bozulmaya devam ediyor.

Haziran ayında cari açık 2,9 milyar dolar ile piyasanın 2,8 milyar dolarlık beklentisinin biraz üzerinde İş Yatırım’ın 3,0 milyar dolarlık tahmininin biraz altında geldi. Buna paralel 12 aylık birikimli cari açık Mayıs ayına göre 2,8 milyar dolar artarak 8,3 milyar dolardan 11,1 milyar dolara yükseldi. Cari dengedeki bozulma 12 aylık birikimli çekirdek dengede (enerji ve altın hariç denge) daha sınırlı oldu. 12 aylık çekirdek fazla 2,5 milyar dolar azalarak 30,1 milyar dolara geriledi. Petrol fiyatlarındaki gerileme cari dengedeki bozulmayı kısmen hafifletiyor.

Finans hesabında çıkış 6,7 milyar dolar ile ivmesini artırarak devam ediyor. Mart-Haziran döneminde yaşanan toplam çıkış (swap hariç bakıldığında) 19 milyar dolara ulaştı. Ancak Merkez Bankası’nın Katarla yaptığı 10 milyar dolarlık swap anlaşması manşet rakamı 9 milyar dolara indirerek görüntüyü bir nebze olsun kurtarıyor.

Finans hesabına kanal bazında bakıldığında portföyden 1,5 milyar dolar, kredilerden 1,6 milyar dolar, efektif mevduattan 3,6 milyar dolar çıkış görülüyor. Alt detaylara aktör bazında bakıldığında genel hükümetten 2,6 milyar dolar, diğer sektörlerden 1,7 milyar dolar, bankalardan 2,7 milyar dolar çıkış görülüyor.

Haziran ayında bankalar (2,5 milyar UV dış borç ödeme, 1,6 milyar UV dış borçlanma, 0,6 milyar dolar net KV dış borçlanma) ve şirketler (1,7 milyar UV dış borç ödeme, 0,7 milyar UV dış borçlanma, 0,1 milyar net KV dış borçlanma) net dış borç ödeyicisi olmaya devam etti. 2020’nin ilk yarısında uzun vadeli dış borç çevirme oranları bankalar için %69 (ilk 5 ay %71), şirketler için %61 (ilk 5 ay %65) olarak gerçekleşti.

Lafı çok uzatmadan toparlayalım. Haziran ayı rakamları ödemeler dengesinde sürdürülemez bir bozulmaya işaret ediyor. Cari dengedeki bozulma (2,9 milyar dolar) ve finansman çıkışı (6,8 milyar dolar) net hata kaleminden giriş (2,0) ile bir nebze dengelense de ortaya 7,7 milyar dolarlık bir rezerv kaybı çıkıyor.

Son dört ayda Merkez Bankası rezervlerindeki kayıp 40 milyar dolar ile (Katar swap hariç) ödemeler dengesi serisinin başladığı 1984 senesinden bu yana görülen en yüksek tutara ulaştı. Ödemeler dengesinde cari açığın artması ve finansmanın gerilemesiyle oluşan bu durumu sürdürülemez buluyoruz. Kısa vadede ya cari açığın azalması (genişletici politikalardan geri dönüş) ya da finansman kanalından ve net hata noksan kaleminden para girişinin artması gerekiyor. Eldeki veriler ve geçmiş tecrübe ilk senaryo ihtimalinin daha yüksek olduğunu söylüyor.

Ağustos-Eylül döneminde turizm tarafında göreceğimiz kısmi iyileşme ve Ağustos başında gördüğümüz kur artışı-faiz artışı-kredi yavaşlaması sürecinin ithalatı baskılaması cari açığı bir nebze sınırlayacaktır. Dolayısıyla 2020 yılı için 24 milyar dolarlık (milli gelirin %3,6’sı) cari açık tahminimizi şimdilik değiştirmiyoruz.

İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                                 ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.