Rusya – Savaş Spekülasyonları, İhtimaller (Enver Erkan/Tera Yatırım )

https://terayatirim.com/arastirma/makro-perspektif/090520221340

Rusya - Savaş Spekülasyonları, İhtimaller

Savaş spekülasyonları… Ukrayna ihtilafının ilk oluşması zamanından ve sıcak çatışma aşamasına geçilmesinden beri Rusya'nın hızlı bir operasyon ile savaşı kısa zamanda bitireceği öngörülüyordu. Sahadaki durum pek lehte gerçekleşmediğinden dolayı Rusya, zafer ilan edecek bir duruma gelmedi. Bu da 9 Mayıs'ta (Rusya'nın milli bayram olarak kutladığı Zafer günü), Putin'in savaşın bittiğini açıklamasını olası kılmıyor. Putin, muhtemelen böyle bir açıklamayı savaşı kazandıklarını ilan ederek yapacaktı, ancak ortada kazanılan bir zafer yok.

Rus ihtimalleri… 9 Mayıs 1945, Alman ordusunun İkinci Dünya Savaşı'nı sonlandıran teslim anlaşmasını kabul ettiği tarih. Bir başka deyişle, Stalin Rusya'sının kesin olarak zafer kazandığı gün. Bugünün sembolik önemi dolayısıyla Putin'in de benzer bir taçlandırmayı savaşın ilk safhalarında yapacağı düşünülüyordu. Buna karşılık, Ukrayna'daki askeri başarısızlık itibariyle Putin'in 9 Mayıs ve sonrasında işi bir kademe ilerletebileceği spekülasyonları da yapılıyor.

Bunlardan biri; aynı Kırım'da olduğu gibi, Rusya'nın Donetsk ve Luhansk'ı ilhak ettiğini açıklaması veya buralarda bağımsızlık yanlısı bir referandum tertip etmesi. 2014'te Kırım'daki gelişmeler nedeniyle, olması son derece ihtimal dahilinde. Bağımsızlık referandumu, ardından de-facto bağımsız bölgelerin Rusya'ya katılma kararı alması uluslararası hukuk açısından daha kitabına uydurulmuş bir yol, ki Kırım'da da aynen böyle bir yol izlenmişti.

Rusya, kendi tanımı itibariyle savaş halinde değil, etnik Rusları korumak amacıyla özel operasyonlar yapmakta. Pratikte olan biten ise elbette girişilen bir işgal hareketi itibariyle sıcak savaş. Rusya'nın savaş ilanını resmileştirmesi de ihtimal dahilinde olarak görülüyor. Rusya ise, önümüzdeki günlerde Ukrayna'da topyekün savaş ilan edeceği yönündeki spekülasyonları "saçma" olarak nitelendirdi. Buna karşılık, 9 Mayıs'ta burada, Kiev'de, Odesa'da, Mariupol'de ve diğer şehirlerde bir askeri harekat tırmanışı olması ihtimal dahilinde olarak değerlendiriliyor. Askeri operasyonlar, Rusya ve Ukrayna'yı sahada baş başa bırakırken, savaş ilanı savunma anlaşmalarının, paktların veya gizli anlaşmaların devreye girmesine neden olur.

Uluslararası hukuk zemini… Saldırganlığın kriminalize edilmesi, yakın tarihli bir kökene sahiptir Saldırganlık veya barışa karşı suç, devletin askeri gücünü kullanarak büyük ölçekli ve ciddi bir saldırı eyleminin planlanması, başlatılması veya yürütülmesidir. Moskova şimdiye kadar savaşta olduğunu yalanladı, bunun yerine işgali "özel bir askeri operasyon" olarak nitelendirdi. Rus yetkililer, işgali yalnızca ülkeyi "askersizleştirmek" veya "Nazi olmaktan çıkarmak" için "özel bir askeri operasyon" olarak nitelendiriyor ve Moskova'nın işgali haklı çıkarmak için kullandığı Ukrayna hükümetindeki Naziler hakkında bir iddiaya atıfta bulunuyor. İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Sovyetler Birliği'ni işgalinin ardından, Nürnberg davaları ve Tokyo davasında mağlup devletlerin yetkilileri saldırganlık ve barışa karşı suç tanımları yapılarak yargılandı. 1940'lardan önce ya da bu yana ise hiç kimse saldırganlıktan dolayı, bu suç tanımı kapsamında yargılanmadı.

Sonuç? Rusya, Ukrayna'daki durumu savaş olarak adlandırmamakla birlikte, resmi savaş ilan etme durumu bu işi kağıt üzerine resmi prosedüre dökecektir. Birçok civar ülkenin, NATO paktının, Rusya'nın stratejik partnerlerinin durumu bundan etkilenir ve bu durumda da tarafsızlık ilkesi devreye gireceğinden, birçok ülkenin konumunu muhafaza etmek için daha çok uğraşması gerekecektir. Çin bu ülkelerden bir tanesi, Rusya ile beraber hareket ediyor görünüyor, çünkü kendi bölgesel çıkarları ve planlı hareketleri açısından Rusya'nın eylemlerinin meşru zeminde olması önemli. Bu noktada tam bir denge yürütmekle beraber, Rusya'ya açıkça müttefik olmak veya karşı olmak yönünde keskin bir söylem ve eylemde bulunmaktan kaçınıyor.


 Enver Erkan
 Araştırma - Başekonomist
 Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.terayatirim.com
                                 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.