1. Çeyrek 2021 GSYİH analizi (İş Yatırım)

2021 büyüme tahminimizi %5,0’e yükseltiyoruz

Türkiye ekonomisi 2021’in ilk çeyreğinde yıllık bazda %7,0 büyüme ile %6,5’lik piyasa ve %6,0’lık İş Yatırım beklentisinin üzerinde büyüdü. Tahminimiz ve beklenti arasındaki sapma üretim tarafında inşaat sektörü, harcama tarafında yatırımların beklentimizi aşmasından kaynaklanıyor. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride çeyrekten çeyreğe %1,7 ile büyümenin devam ettiğini görüyoruz.

Harcama kalemlerine göre yıllık değişime baktığımızda özel tüketim ve yatırımlar büyümede başrolü oynamaya devam ediyor. Ancak hem özel hem kamu tüketiminin yıllık büyümeye katkısı önceki çeyreğe göre zayıflarken net ihracatın katkısı 2019 3. çeyreğinden bu yana ilk defa pozitif bölgeye geçiyor.

Mevsimsellikten arındırılmış seriye çeyrekten çeyreğe baktığımızda özel ve kamu tüketiminin daralmaya başladığını, yatırımların öne çıktığını görüyoruz.

Büyümenin ana motoru olan özel tüketim yıllık %7,4 (Ç2: %-9,6, Ç3: %8,5, Ç4: %8,2) büyüyerek manşet rakamı 4,4 yüzde puan (Ç2: -5,6yp, Ç3: +5,0yp, Ç4: +4,7yp) yukarı çekiyor. Mevsimsellikten arındırılmış seri ise önceki çeyreğe göre özel tüketimin %1,7 daraldığını, (Ç2: %-10,2, Ç3: %21,9, Ç4: %0,8), kredi genişlemesi sonrası gördüğümüz anormal tüketim hacminin normalleşmeye başladığını gösteriyor.

Benzer şekilde kamu tüketimi de güç kaybediyor. Yıllık %1,3 (Ç4: %6,6) artan, çeyrekten çeyreğe %2,1 daralan (Ç4: %3,6 büyüme) kamu tüketimi manşet büyümeye sadece 0,2 yüzde puan (Ç4: +1,0yp) katkı yapıyor.

Tüketimin alt detayları yarı dayanıklı mal grubunda yıllık büyümenin %17’ye yükselerek güçlendiğini, dayanıklı mal grubunun önceki çeyreğe göre güç kaybetse de yıllık %21 artarak (Ç3: %61, Ç4: %42) tüketimin itici gücü olmaya devam ettiğini gösteriyor. Dayanıksız mal grubu ise yıllık %8,4 artarak büyümeyi yukarı çekmeye devam ediyor. Buna karşın hane halkına yönelik hizmetlerde yıllık bazda daralma (%-2,0) görmeye devam ediyoruz.

Faizlerdeki sert yükselişin olumsuz etkilerine rağmen yatırımlar kalemi %11,4 büyüyerek (Ç2: %-6,6, Ç3: %21,9, Ç4: %10,3) manşet büyümeyi 2,8 yüzde puan yukarı çekiyor. Mevsimsellikten arındırılmış seride ise çeyrekten çeyreğe %1,6 büyüme görülüyor.

İnşaat yatırımları daralmaya (%-4,7) devam ederken makine ve teçhizat yatırımları yıllık %31 büyüme ile gücünü koruyor.

2019 Ç4 - 2020 Ç4 döneminde kesintisiz olarak büyümeye negatif katkı yapan dış ticaret kaleminin düzelmesi büyümeyi 1,0yp yukarı çekiyor. Zayıf bazın da yardımıyla ihracatın yıllık %3,3 artması, ithalatın yıllık %1,1 daralması 2018 yılındaki yeniden dengelenmeyi anımsatıyor.

Aylık dış ticaret verilerinde görülen yüksek ithalat faturasına rağmen yüksek kur ve normalleşen iç talep yılın geri kalanında ithalatı hacmen baskılamaya devam edecek. Avrupa’nın toparlanması ve Türk mallarının dolar bazlı ucuzluğu Nisan ayında gördüğümüz rekor ihracat rakamını destekliyor. 2021’in geri kalanında dış ticaretin büyümeye pozitif katkı yapmaya devam etmesini bekliyoruz.

GSYİH serisinde harcama kalemleri katkılarının toplamı üretim yöntemi ile hesaplanan büyüme ile aynı sonucu vermiyor. Aradaki farkı stok değişimi varsayıyoruz. 2021’in ilk çeyreğinde harcamanın üretimin üzerinde olduğunu, dolayısıyla 2020 3. çeyreğinde üretilen stokların tüketime gittiğini anlıyoruz. Varsaydığımız stok kalemi yıllık büyümeye -1,5yp negatif katkı yapıyor. Stok değişimlerinden gelen negatif katkıyı hariç bıraktığımızda harcama kalemleri toplamı %8,5’lik bir büyümeye işaret ediyor.

Milli gelirin üretim alt kalemlerinde tüm sektörlerde yıllık büyüme olması öne çıkıyor. Ekonominin omurgasını oluşturan sanayi (yıllık %11,7, +2,5yp katkı) güçlenmeye devam ediyor. Perakende ticaret, taşımacılık, konaklama ve yeme-içme faaliyetlerini de içeren ana hizmetler grubu Mart ayındaki geçici açılmanın etkisiyle yıllık %5,9 büyüyerek manşet büyümeye 1,4yp katkı yapıyor. Önceki çeyrekte sertçe daralan inşaat sektörü (yıllık %2,8, +0,2yp) yeniden büyüme kaydediyor.

Üretimin yıldızı bilgi-iletişim (yıllık %18,1, +0,5yp), diğer hizmetler (%14,4 +0,3yp), tarım (yıllık %7,5, +0,2yp) ve mesleki-idari-destek hizmetleri (%5,3, +0,3) gibi küçük kalemler güçlenirken finans (yıllık %2,0, +0,1yp), eğitim, sağlık ve kamu hizmetleri (yıllık %3,7, +0,4yp) sektörlerinde önceki çeyreğe göre yavaşlamadan bahsedebiliriz.

Özetlemek gerekirse politikalardaki zorunlu sıkılaşmaya ve Ocak-Şubat aylarındaki ikinci dalga önlemlerine rağmen 2021 yılı ilk çeyreğinde %7,0’lik güçlü bir büyüme kaydedildi. Salgın önlemlerinin Mart ayında gevşetilmesi özellikle hizmetler grubunda etkili olurken imalat sektörü dış talepteki iyileşmeden ve geçmiş dönemin kredi genişlemesinden yararlandı.

Büyümenin tüketim kalemlerindeki (özel ve kamu) yavaşlamayla yatırımlar ve dış ticaretin öne çıkması sevindirici. Yüksek faiz oranlarının iç talebi, Mart sonunda yaşanan kur şokunun ithalatı yavaşlatmasıyla 2020’nin aksine 2021 net dış ticaretin ağırlık kazandığı bir yıl olabilir.

Beklentimizin üzerinde gelen birinci çeyrek verisi, dış talebin güçlü seyri ve yaz aylarında aşılamada hızlanma beklentimiz sebebiyle 2021 geneli büyüme tahminimizi %4,0’ten %5,0’e çekiyoruz. Ancak 2. çeyrek baz etkisinin anormal katkısından yararlanan bu %5,0’in görece durgun bir ikinci yarıya işaret ettiğini hatırlatmak gerekiyor. Açılmaya dair iyimser öngörülerimize rağmen imalatta arz sıkıntıları, dayanıklı mallarda öne çekilen talep, yüksek faiz ortamı ve finansal istikrarsızlık riskleri sebebiyle büyümede piyasa ortalamasının (%5,5) ve hükümet hedefinin (%5,8) altında kalmaya devam ediyoruz



İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                                 ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.