2022'de Ne Oldu? 2023 Yılı Beklentilerimiz (İnfo Yatırım)

2022’de Neler Oldu?
2019 yılında Çin’in Wuhan kentinde başlayan ve Mart 2020’de tüm dünyayı etkisi altına alan coronavirüs pandemisinin hem ekonomik hem de sosyal etkileri 2022’de tam
bitiyor/azalıyor derken, 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya-Ukrayna Savaşı tüm dünyada
gündeme damgasını vurdu.
Arz / talep dengesizliğine bağlı olarak pandemi döneminde yükselen, sonrasında tedarik zincirlerinde iyileşmeler ve arz artışlarıyla geri gelmesi beklenen global enflasyon, Rusya-Ukrayna gelişmeleri ile daha da yükseldi. İlk aşamada ABD ve AB'den gelen tepkiler, 2022 yılında bir savaş senaryosunun zor görünmesi ile kısa süreli bir gerilim olması beklenirken, sıcak çatışmalarla karşı karşıya kalındı. Bu gelişme zaten kırılgan görünen arz/talep dengesini bozup, tedarik sıkıntılarının sürmesine sebebiyet verirken, Rusya’nın en büyük silahı olan enerji fiyatlarındaki sert yükselişin etkileri ile
2022’de en çok kurduğumuz cümle ülkeler için ‘Son yılların en yüksek enflasyonu’ oldu.
Enflasyona bağlı olarak İngiltere ile başlayan ve hemen hemen tüm ülkelerle devam
eden sıkılaşan merkez banka para politikalarına şahit olduk. Enflasyonun kontrol altına alınması amacıyla faiz artırımları artarak devam ederken, bu dönemde büyüme geri plana atıldı. Bu kapsamda da ekonomilerde küçülme etkisi ile resesyon konusu da
gündemi meşgul etti.
Türkiye ve Japonya gibi ülkeler ise enflasyondan ziyade büyüme odaklı strateji çerçevesinde genişleyici politikalarla faiz indirimleri uyguladı. Küresel taraftaki jeopolitik
baskıların hafiflemesi ile enflasyonun geri çekilmesi beklenmekteydi.
Gelelim Borsa İstanbul’a. 2022 yılı Borsa İstanbul için adeta bayram havasında geçti.
Yükselen enflasyon karşısında risksiz getirilerin yetersiz kalması, tasarrufların azalması
ile alternatif getiri arayışı içerisinde BİST’in öne çıkması, yabancı ilgisizliği ile global satış trendlerinden pozitif ayrışma, halka arzlara olan yoğun talep ile BIST'e gelen yeni
yatırımcı kitlesi, kur tarafındaki son dönemdeki stabilizasyon ile KKM’den çıkan nakdin
bir kısmının Borsa’ya geçişi, fiyatlar genel düzeyindeki artışların şirket karlılıklarını
olumlu etkileyebileceği algısına ek olarak güçlü finansal dönemlerin geçirilmesi,
2022’de endeksin rekor kırmasını bizim de globalden pozitif ayrışmamıza neden oldu. 2022’de BİST’te en çok kazandıran sektör ise %522 getiri ile Ulaştırma Sektörü oldu.
2023’te Bizi Ne Bekliyor?
2023 yılı içerisinde 2022 yılında olduğu gibi savaş belirsizliğinin devam etmesini bekliyoruz. Gerginliğin azalması beklenirken artarak devam etmesi, endişeleri ayakta tutarken, bu durumdan dolayı enflasyonun kontrol altına alınması adına yapılan faiz artırımlarının etkisi ile 2023 yılında global tarafta resesyon endişelerinin fiyatlanmaya devam edeceğini bekleyebiliriz.
Global piyasaları yılın ilk yarısı ve ikinci yarısı olarak inceleyeceğiz. Öyle ki, globalde
enflasyon geri çekilse de hala kontrol altına alınabilmiş durumda değil. Bu durumda
da ilk yarı itibariyle faiz artırımlarının devam etmesini bekliyoruz. Fakat yılın ikinci yarısında gerek faiz artırımı için Merkez Bankalarında yer kalmayacağı, gerekse de enflasyonun gerilemeye devam ederek resesyonun konuşulmaması adına büyümenin ön
plana çıkarak genişleyici politikalar uygulanmasını bekliyoruz.
Yurt içinde ise enflasyon kanadının sert geri çekilmesini ve KGF ile birlikte de büyümenin desteklenmesini bekliyoruz. 2022 yılında %85’in üstüne çıkan ve son ay baz etkisi ile yılı %64,3’te tamamlayan enflasyonun Ocak ayında da geri çekilmesini bekliyoruz. Anlık konjonktürde yılın ise %45’li seviyelerden tamamlanmasını beklemekteyiz.
2022’de BİST’teki yükseliş için konuştuğumuz enflasyon etkisinin kısmen devamını
bekliyoruz. Ancak 2022’deki gibi ‘ne aldıysak gitti’ algısının bu sene gerçekleşmeyeceğini düşünüyoruz. Geçtiğimiz yıl, tüm dünya gibi ekstrem durumlarla karşılaşmamız
bu algıyı oluştursa da, bu yıl finansal okuryazarlığın önemi daha da artacak.
Borsa İstanbul’da her dönemin ayrı hikayesi her haber akışının farklı sektör ve hisselere etkisi oluyor. 2023’de hisse ve sektör seçiminin önemi daha da artacak. Anlık hikayelerden etkilenecek doğru sektör ve hisseler bulunup, temel ile teknik analiz doğrultusunda yapılan yatırım tercihlerinin önemi daha da artacak. Görüşümüz volatilitesi
yüksek, momentumu düşük zamanlarda kredili işlemlerden uzak durulması ve yükselişlerde fazla cesaretli, düşüşlerde fazla panik olunmaması yönünde. Şu an için Borsa
İstanbul’da değişkenlik göstermeyecek bir yatırım hikayesi belirlenemez olsa da, kesin
olan yılın ikinci yarısının seçim belirsizliğinin biterek, başta para politikası olmak üzere daha sürdürülebilir dinamiklere ve fiyatlamalara yönelineceği yönünde.
2023 Yılında Ön Plana Çıkmasını Beklediğimiz Sektörler
Ulaştırma Sektörü
2020 yılındaki pandemiden en negatif etkilenen sektörlerin başında hiç şüphesiz ulaştırma geldi. 2021 yılında aşılanmaların hızlanması ve normalleşme adımları ile pandeminin etkilerinin azalacağı beklentileri 2022’de yeni hikayenin ulaştırmaya yansıyacağının sinyallerini bize verdi. Normalleşme adımlarının etkileri, bağışıklıkların güçlenmesi ve ülkelerarası uçuş kısıtlamalarının kaldırılması ulaştırma sektörünü destekledi.
Yolcu trafik sayılarında dış hatlarda 2019’u geçen şirketlere ek olarak iç hatlarda tavan
fiyat uygulaması, ulaştırma sektörünü ön plana çıkarak unsurlar arasında oldu.
2022’de pozitif geçen turizm sezonunun sadece yaz turizmi için değil kış turizmin de
güçlü geçmesi bekleniyor. Rus vatandaşlara da yapılan yaptırımlar Türkiye’ye gelişleri
artırırken, Avrupa’daki enerji krizi de devam ediyor. Avrupa’nın Rusya’ya yaptığı ambargo ile Rusya’dan gaz tedarikini %30’lardan %10’lara indirmesi sonrasında aradaki
oran için bir alternatif üretememesi Avrupa’da kışın çetin geçeceğini bize gösteriyor.
Medyalarda yer alan haberlere göre geçen yılın kış dönemine göre otel rezervasyon
oranlarının artması ile artması beklenen turist sayısı 2023’te ulaştırma paylarına katalizör olacak gibi görünüyor.
Şirketlerin genişleyen filoları, güçlü turizm etkileri ve ısınma turizmi durumu sonrasında 2023’te ulaştırma sektörü ön planda olacak gibi görünüyor.
2023 Yılında Ön Plana Çıkmasını Beklediğimiz Sektörler
Sigortacılık Sektörü
2022 yılı sigortacılık sektörü açısından zor bir yıl oldu. Pandemi etkilerinin azalması ile
birlikte 2022 yılında enflasyon tarafında geri çekilme beklentisi mevcutken, Rusya -
Ukrayna savaşı tüm dünyaya damgasını vurdu. Enerji fiyatlarındaki sert yukarı yönlü
seyir, gıda fiyatlarının artması, lojistik ve tedarik sıkıntılarına ek olarak arz talep dengesizliğine bağlı yükselişler ile birlikte dünya genelinde enflasyon son yılların en yüksek
seviyesine çıktı. Para ve maliye politikalarındaki belirsizlikler döviz kurlarında dalgalanmaya sebebiyet verdi. Enflasyondaki yükseliş ile birlikte tasarrufların azalması sonucunda alışkanlıklar değişirken, gelir adaletsizliği de arttı.
Motor segmentinde artan hasarlar, yedek parça maliyetlerinin hızla yükselmesi ile teknik branş tarafı zayıf kaldı. Ayrıca 2021 yıl sonunda asgari ücrete yapılan %50 artışa ve
jeopolitik risklere bağlı olarak yükselen enflasyon neticesinde, tüketim sepetindeki
azalışı karşılamak adına asgari ücrete yapılan Temmuz ayındaki %30 artış ile tazminat
ve maliyetler için ayrılan karşılıkları artırdı. 2022 yılı 1. çeyreğinde trafik sigortasında
muallak tazminat karşılıkları yazılan primlerin %130’una karşılık gelirken, kaskoda ise
bu oran %69’a çıkarak üst düzeye ulaştı. Trafik sigortasında ödenen primler ise 2022
yılı ilk 9 ayında yazılan primlere oranla %91’e yükselirken kaskoda ise bu oran %54 ile
ortalamaların altında seyretti. 2019 yılından bu yana araç rayiç bedelleri %360 artarken,
sigortacılıkta prim üretimi %300 arttı. Bu durum ise kar marjlarını baskıladı
Bu kapsamda enflasyonun ve hammadde fiyatlarının geri çekilmesiyle ödenen prime
göre poliçe sonucu, maliyetlerde azalış bekliyoruz. Buna istinaden şirket poliçelerinin
kar marjının (poliçe fiyatı/ödenen maliyet) artacağını öngörüyoruz. Sektörü destekleyici faktörleri dezenflasyon süreci, trafik sigortalarındaki tavan fiyat artışı, yabancı göçmen sayısının artması ve buna bağlı olarak devlet hastanelerindeki randevu sürelerinin uzamasıyla özel sağlık sigortalarına artan talep, ikiz açık ve artan finansman ihtiyacı, kasko payının gelir içindeki artan payı ve fiyat-maliyet makasının daralacak olması
olarak ön görüyoruz.
2023 Yılında Ön Plana Çıkmasını Beklediğimiz Sektörler
Aracı Kurumlar Sektörü
Aracı kurumlar sektörü açısından bu yıl da iyi performans gösterecek gibi gözükmekte. KKM’den çıkan nakdin bir kısmının Borsa’ya girmeye devam etmesi, yerli yatırımcı
fazlalığıyla Borsa’ya olan ilginin artması, tasarrufların azalması ile alternatiflerin Borsa’da yoğunlaşması, halka arzların etkileri ve enflasyonun etkileri ile alternatif getiri
arayışı içinde piyasaların ön plana çıkması işlem hacimlerini artırmaya devam ediyor.
Buna bağlı olarak Borsa’ya aracılık eden kurumların komisyon gelirlerini artırıyor. Kaldıraçlı / kredili işlemlerin fazlalığı da aracı kurumlara gelir yaratıyor. Kurumsal Finansman, Pazarlama&Satış gibi faaliyetler de aracı kurumları ön plana çıkarıyor. 2023 yılında da hacimlerdeki artışın devamını bekliyor, bu durumun da sektörü ön plana çıkarmasını ön görüyoruz.
Telekomünikasyon Sektörü
Geçtiğimiz yıl tarifelerin enflasyon karşısında yetersiz kalması, sektörü baskılayan
önemli unsurlar arasında yer almıştı. Genellikle 1 yıllık taahhütler halinde yapılan tarifelere yıl sonuna doğru enflasyonların yansıtılması ve tarifelerin buna göre belirlenmesi 2023’te Telekomünikasyon sektörünü öne çıkarabilir. Sektör şirketlerinin yatırımları/
borcu döviz, gelirlerinin TL cinsinden olması ile kur tarafındaki stabilizasyon süreci de
baskıyı azaltacak unsurlar arasında yer alıyor.
Dayanıklı Tüketim Sektörü
Avrupa’da resesyon endişelerinin ağır basması ve Euro / Dolar paritesindeki geri çekilme dayanıklı tüketim sektörünün 2022 yılı üçüncü çeyrekte baskılanmasına neden oldu. Son zamanlarda güvercin tonda açıklamalar ve 2023’te bu tutumun devam etme
beklentisi Euro / Dolar paritesini yukarı çekiyor. Hammaddenin dolar bazlı, satışların
euro bazlı olduğu sektörde paritenin yukarı yönü seyrinin olumlu yansımasını bekliyoruz. Olası bir kur şokunda ise ihracatı yüksek, satışları dövize endeksli olan sektör şirketlerinin Aralık 2021 sonunda olduğu gibi yukarı yönlü hareketlerini izleyebiliriz. Ayrıca yeni satın alma/birleşme/yatırımlar da sektörde yeni hikayeler oluşturabilir.
2023 Yılında Ön Plana Çıkmasını Beklediğimiz Sektörler
Gıda Perakende Sektörü
2022 yılında yükselen gıda enflasyonları gıda perakende şirketlerinin cirolarına olumlu
yansıdı. Tasarrufların azalması indirim marketlerine olan ilgiyi de fazlasıyla artırdı. 2023
yılında, gıda perakendecileri için asıl durum enflasyonda beklenen düşüşün bilançolara etkileri, şirketlerin ne kadar satışlarına yansıtabilecekleri olacak gibi gözüküyor. Ancak pazarda daralma beklentimizden ve talebin artacağı ön görüsü ile gıda perakende sektörü bu yıl da ön plana çıkabilir. Rekabet Kurumu soruşturmalarının devam etmesi sektöre baskı yaratmaya devam edecek unsurlar arasında yer alıyor.
Enerji Sektörü
Rusya-Ukrayna dendiğinde akla ilk savaş sonrasında da enerji geliyor desek yanlış
olmayacaktır. 2023’teki belirsizliklerin bu denli devam etmesi, yükselen enerji fiyatlarının devam edebilme olasılığı bu durumu satışlarına yansıtan şirketleri öne çıkarıyor.
Bir diğer hikaye de artan enerji maliyetleri nedeniyle, giderlerin azalması amacıyla
şirketler Çatı GES Projelerine yönleniyor. GES projelerini gerçekleştiren ve enerji depolama faaliyetleri olan şirketler 2023’te ön plana çıkabilir. Ancak kur tarafındaki stabil
durum ve artan regülasyon baskıları sektör üzerinde olumsuz etki gösterebilir.
Otomotiv Sektörü
Düşük faiz ortamında sektörün güçlü kalmaya devam edebileceğini ön görüyoruz. İhracat tarafında, resesyon ihtimali gelişiminin önünde baskı hissettirebilecek olsa da
talebin öne çekilmesi ile otomotiv sektöründe 2023 yılında potansiyel görüyoruz.
Elektrikli araçlara geçiş sürecinin hızlanması ve bu denli yatırımların olması sektörü
göz önünde tutuyor.
2023 Yılında Ön Plana Çıkmasını Beklediğimiz Sektörler
GYO Sektörü
Talebin öne çekilmesi GYO sektörünü ön plana çıkarıyor. Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesinin açıklanması ve orta gelirliler için konut projesi lanse edilmesi, sadece sektöre değil diğer ilgili sektörlere de domino etkisi yaratacak cinsten.
Yeni kredi açıklamaları ile talebin artması, ve değerlemelerin yukarı yönlü seyrinin devam etmesi GYO sektörü için pozitif tutuma işaret ediyor.
Bankacılık Sektörü
2022 yılında bankacılık sektörünün finansal etkileri Borsa’yı yukarı yönlü katalizör oldu.
2022 yılı son çeyrek finansallarında TL kredi mevduat makasında iyileşme, yüksek TÜFE endeksli kağıt getirileri, Net Faiz Marjı ve Net Faiz Gelirlerinde artış, karşılık giderlerinin azalması, komisyon gelirlerindeki artışla birlikte bankacılık sektörünün finansallarındaki güçlü seyrin devamını beklemekteyiz. 2023 yılında ise kredi büyüme hızının bir
miktar yavaşlamasını bekliyoruz. Geri çekilmesi beklenen enflasyon oranı TÜFE’ye endeksli borçlanma araçları kapsamındaki gelirleri azaltacakken, net faiz marjlarında da
düşüş beklemekteyiz.
 

 İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.infoyatirim.com

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.