BETAM, tarım dışı işsizlik oranının Şubat ayında % 15.7 olacağını öngörüyor

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM)
İşgücü Piyasası Görünümü nisan 2019 raporunda tarım dışı işsizlik oranının
Şubat ayında % 15.7 olacağını öngörüyor.

 İşgücü Piyasası Görünümü raporu aşağıda bulunuyor:

Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre tarım dışı işsizlik oranı Ocak 2019 döneminde 0,6 yüzde puan artarak yüzde 15,5’e ulaşmıştır. Kasım 2018’den beri tarım dişi işsizlik oranındaki artış 1,9 yüzde puandır. Bu artış 15 Temmuz 2016 dönemindeki yüzde 1,5 puanlık artışın da üzerine çıkmasıyla endişelendirici bir boyuta gelmiştir. Ocak 2019 döneminde tüm sektörlerde istihdam kayıpları gözlenmektedir. Kasım 2018’den Ocak 2019’a, son üç dönemdeki istihdam kayıpları sanayide 300 bin hizmetlerde ise 150 bine ulaşmıştır. İnşaat sektöründe ise istihdam kayıpları Şubat 2018’den bu yana 520 bine ulaşmıştır. Tarım dışı işgücünün son iki dönemde olduğu gibi bu dönemde de azalmış olmasına rağmen tarım dışında işsiz sayısı 4 milyon 193 bine yükselmiştir.

Tarım dışı işsiz sayısı 4 milyon 193 bin

Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Ocak 2019 döneminde Aralık 2018 dönemiyle kıyaslandığında tarım dışı işgücü 45 bin azalarak 27 milyon 49 bine gerilerken, tarım dışı istihdam 201 bin azalarak 22 milyon 856 bin kişi olarak kaydedilmiştir (Şekil 1,Tablo 1). Bu gelişmeler sonucunda tarım dışı işsiz sayısı 156 bin kişi artarak 4 milyon 193 bine yükselmiş, tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 15,5’e yükselmiştir. Bu dönemde de Kasım 2018 ve Aralık 2018’de gözlemlendiği gibi tarım dışı işgücünün azaldığı görülmektedir. Tarım dışı işsizliğin buna rağmen 0,6 yüzde puan artmış olması işgücü piyasasın çok zor durumda olduğunun bir kez daha altını çizmektedir. Ocak 2019 döneminin Aralık, Ocak ve Şubat aylarının ortalaması olduğunu, dolayısıyla daha çok 2019 yılının başlarını yansıttığını hatırlatalım. Arka arkaya üç dönemdeki işsizlik artışları rekor diyebileceğimiz bir seviye olan 1,9 yüzde puana erişmiştir. Tarım dışı işssizlikteki bu hızlı artış 15 Temmuz 2016’yı kapsayan üç dönemdeki (Haziran, Temmuz ve Ağustos 2016) toplam 1,5 yüzde puanlık artışın da üzerindedir.

Şubat 2018 döneminde işsizliğin artmasını bekliyoruz

Betam tahmin modeli, mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizliğin 0,4 yüzde puan artışla Ocak 2019 döneminde yüzde 15,3’e yükseleceğini tahmin etmişti. Tarım dışı işsizlik oranı 0,6 puan artarak Ocak 2019 döneminde 15,5 olarak gözlemlenmiştir. Betam tahmin modeli Şubat 2019 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0,2 yüzde puan artarak yüzde 15,7 seviyesine ulaşacağını öngörmektedir. Tahmin modelinin ayrıntılarına Betam internet sitesinden ulaşılabilir. Tahmin modelinde kullanılan Kariyer.net verilerinden ilan başına başvuru sayısı Şekil 3'de gösterilmektedir. Kariyer.net'in verileri Betam tahmin modelinin girdilerinden biri olmakla birlikte tek etken değildir. Tahminde kullanılan ekonometrik modelde İŞKUR verileri, reel kesim güven endeksi,, kapasite kullanım oranı gibi farklı birçok değişken kullanılmaktadır.

Tüm sektörlerde güçlü istihdam kayıpları

Mevsimsellikten arındırılmış sektörel istihdam verilerine göre Ocak 2019 döneminde Aralık 2018 dönemine kıyasla tüm sektörlerde istihdam belirgin bir şekilde azalmıştır (Şekil 3,Tablo 2). Sanayi istihdamı 82 bin azalırken, hizmetler, tarım ve inşaat sektörlerindeki istihdam kayıpları sırasıyla 76 bin, 22 bin ve 44 bin olmuştur. Sanayide son üç dönemde (Kasım 2018’den Ocak 2019’a) toplam istihdam kayıpları 300 bini geçmiştir (Tablo 2). İnşaattaki istihdam kayıpları neredeyse bir yıldır (Şubat 2018’den beri) aralıksız devam etmektedir. Toplam istihdam kaybı 520 bine ulaşmıştır. Sonuçta bu sektörün istihdamının yaklaşık dörtte birini kaybettiği görülmektedir. Hizmetlerdeki 76 binlik kayıp ise hizmetler sektörü için şaşırtıcı derecede yüksektir. Kasım 2018 dönemindeki 90 binlik kayıptan sonra Aralık 2018’de 14 binlik sınırlı bir istihdam artışı gözlemlemiştik. Son üç dönemdee, hizmetler sektöründeki toplam istihdam kaybı 150 bin kişiyi aşmıştır.
Şekil 3 Sektörlerin istihdam değişimi (bin kişi)

Tarım dışı istihdam yıllık olarak da düştü

Ocak 2019 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla mevsim etkilerinden arındırılmamış tarım dışı işgücü 670 bin (yüzde 2,5) artmış, tarım dışı istihdam 526 bin (yüzde 2,3) azalmıştır (Şekil 4). Yıllık işgücü artışı normal eğiliminde devam etmiştir. Buna karşın tarım dışı istihdam yıllık olarak da gerilemiştir. Bu gelişmelerin sonucunda Ocak 2019 döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla tarım dışı işsiz sayısı 1 milyon 196 bin kişi artarak 4 milyon 551 bine yükselmiştir.
 
Kadınlarda tarım dışı işsizlik oranı yüzde 20’ye ulaştı

Şekil 5’te mevsim etkilerinden arındırılmış kadın ve erkek tarım dışı işsizlik oranları verilmektedir. Ocak 2019 döneminde kadınların tarım dışı işsizlik oranı Kasım 2018’e kıyasla 0,9 yüzde puan artarak yüzde 20 erkeklerin işsizlik oranı ise 0,6 yüzde puan artarak yüzde 13,8 olmuştuur. Ocak 2019 döneminde Aralık 2018 dönemine kıyasla erkek istihdamında 109 bin gerileme kaydedilmiştir (Tablo 3). Kadınların istihdamındaki 54 binlik azalış ise dikkat çekici düzeydedir. Kasım 2018 döneminde 35 bin azalan kadın istihdamı, daha önce 15 Temmuz 2016 döneminde 38 binlik kayıplar vermişti. Tarım dışı işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkı Aralık 2018 döneminde 5,9 yüzde puan iken Ocak 2019 döneminde 6,2 yüzde puana yükselmiştir.