Eylül 2023 Sanayi Üretimi (İş Yatırım)

Sayın MATRİKS HABER,
İş Yatırım - Odak Noktası: Eylül 2023 Sanayi Üretimi
Üretim yavaşlamaya devam ediyor
İktisadi faaliyet küçük adımlarla gerilemeye devam ediyor. Eylül ayında sanayi üretim endeksi mevsimsel etkilerden arındırılmış aylık %0,1 daraldı (Ağustos: %-0,8, Temmuz: %-0,4). Piyasa ortalama beklentisi %0,6, İş Yatırım beklentimiz %0,9 aylık büyüme şeklindeydi. Beklenenden zayıf bir sanayi üretimi görüyoruz.

Takvim etkilerinden arındırılmış veriye göre üretim yıllık %4,0 (Ağustos: %3,1, Temmuz: %7,6) artıyor. Önümüzdeki aylarda bu oranın daha aşağı geleceğini tahmin ediyoruz.

Açıklanan veri Eylül ayı imalat PMI (49,6) ile uyumlu, sanayi SAMEKS (53,6) endeksi, kapasite kullanım oranı ve ihracattaki yükseliş ile çelişen bir tablo çiziyor.

Sanayinin ana omurgası imalat sektöründe mevsim etkilerinden arındırılmış yatay bir seyir (%0,0) ile önceki aylardaki (Ağustos: %-1,2, Temmuz: %-1,4) daralmaya ara veriliyor. Madencilik aylık %1,4 artış ile (Ağustos: %0,3, Temmuz: %9,6) güçlü kalmaya devam ediyor.

Geniş kapsamlı gruplarda aylık büyümeye bakıldığında dayanıklı tüketim malının %2,5 (Ağustos: %-3,1, Temmuz: %0,1) ve sermaye malının %2,0 (Ağustos: %0,0, Temmuz: %-2,9) büyüme ile toparlandığı görülüyor. Dayanıksız tüketim malı %-0,7 ile (Ağustos: %-2,1, Temmuz: %-1,2) daralmaya devam ediyor. Enerji üretimi %-2,5 ile (Ağustos %2,4, Temmuz: %3,0) daralıyor.

Eylül ayı PMI rakamları on sektörün dokuzunda daralma ile önceki aya göre daha yumuşak ama genele yaygın bir daralmaya işaret ediyordu. TÜİK üretim verisinde bu oran üçte iki ile biraz daha iyi. Yüksek oynaklık gösteren bilgisayar-elektronik (%22,3) ve gemi ağırlıklı diğer ulaştırma araçları (%9,3) sektörleri güçlü bir aylık büyüme kaydediyor. Makine (%4,0), gıda (%2,1) ve kimyasallar (%1,3) güçlü büyüyen pozitif ayrışan diğer sektörler olarak öne çıkıyor. Motorlu kara taşıtı üretimi aylık %3,2 büyüme ile önceki ayın kayıplarının bir bölümünü geri alıyor.

Ekonominin yavaşlamasına duyarlı ve/veya dünya ile rekabet etmekte zorlanan petrol ürünleri (-%5,8), deri (-%5,9), fabrikasyon metal (%-2,8), tekstil (%-2,7), giyim (%-2,6), mobilya (-%2,3), cam, çimento, seramik ağırlıklı ametal mineraller (-%1,1), elektrikli teçhizat (%-0,9) genel eğilimin üzerinde daralarak negatif ayrışıyor. Aydan aya %0,4 büyüse de temel demir-çelik ürünleri sektörü 2022 ikinci yarısından bu yana zayıf seyrediyor.

Öncü göstergeler Ekim ayında ekonomideki yavaşlamanın devam ettiğine işaret ediyor. İstanbul Sanayi Odası PMI (48,4) endeksi 1,2 puan gerileme ile daralmanın sertleşeceği sinyalini veriyor. MÜSİAD sanayi SAMEKS endeksi (50,8) 2,7 puan düşüşle genişleme bölgesinde tutunmuş ancak üretim alt endeksi (47,0) 0,3 puan düşüş ile daralma sinyali vermeye devam ediyor.

Ekim ayı için PMI sektör kırılımına baktığımızda on sektör grubunun tamamında yeni siparişlerin daraldığını görüyoruz. Siparişlerdeki kötüleşme en çok tekstil, giyim, ametal mineraller ve demir-çelik sektörlerinde belirgin. Sadece gıda ve makine üretimini artırabiliyor.

Beklentimizden zayıf gelen sanayi üretim verisine rağmen 2023 için %3,7, 2024 için %3,0'lük büyüme tahminlerimizde şimdilik değişikliğe gitmiyoruz. Aksine, beklentimizden güçlü gelen ikinci çeyrek GSYİH verisi ve çeşitli revizyonlar sebebiyle önümüzdeki hafta perakende satış verisini gözlemledikten sonra 2023 için sınırlı yukarı yönlü revizyon yapmamız gerekebilir. Ancak yavaşlama senaryosu değişmiyor.

Önümüzdeki 4 aylık süreçte üretimin seyri Avrupa'nın ne kadar yavaşlayacağına ve yerel seçimler öncesi Ankara'nın gaza ve frene ne oranda basacağına bağlı olarak belirlenecek. Geçmiş 6 aylık enflasyona uygun şekilde %35-%40 civarında bir asgari ücret artışı iç talebi görece canlı tutacaktır.
 


İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

           ***
           Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.