Gelir Dağılımı ve Yoksulluk İstatistikleri (Oyak Yatırım)

Gini katsayısı yükseldi
Gini Katsayısı 0,433 oldu... Türkiye'de Gini Katsayısı 2021'de 0,415'den 2022 yılında tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 0,433'e yükselerek ülke içindeki gelir dağılımında önemli bir bozulmaya işaret etti. Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,520 olarak tahmin edilirken, emekli, dul ve yetim aylıkları dahil diğer tüm sosyal transfer gelirleri hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,445 oldu. Dağılım istatistiklerinin bir önceki takvim yılına ait verilere göre hesaplandığını, bu nedenle 2023 sonuçlarının 2022 yılına ait olduğunu hatırlatalım. Toplumun en üst gelirli %20'sinin en alt gelirli %20'ye kıyasla gelirden aldığı pay olarak hesaplanan P80/P20 oranı 7,9'dan 8,4'e yükseldi. Benzer şekilde, en üstteki %10'luk kesimin en alttaki %10'luk kesime kıyasla gelirini temsil eden P90/P10 oranı da 14,2'den 15'e çıktı. Bu artan oranlar, en yüksek ve en düşük gelire sahip olanlar arasındaki uçurumun genişlediğine işaret ederken, toplum içinde artan gelir eşitsizliğine de işaret ediyor.
Birinci-ikinci-üçüncü ve dördüncü %20'lik dilimin payında azalma... Türkiye'de gelir dağılımı önemli değişimler gösteriyor; gelir dağılımında en alttaki %0-80'lik dilimi temsil eden ilk dört gelir grubunun payı azalırken, en üstteki %20'lik dilimin payında kayda değer bir artış görülüyor. Birinci %20'lik dilimin payı 2013'te %6,2'den 2022'de %5,9'a düşerken, ikinci %20'lik dilimin payı aynı dönemde %10,9'dan %9,8'e geriledi. Benzer şekilde, üçüncü ve dördüncü %20'lik dilimlerin payları 2013 yılında %15,3 ve %21,7 iken 2022 yılında sırasıyla %14,0 ve %20,5'e düştü. Buna karşılık, son %20'lik dilimin (en üst %20) toplam dağılımdaki payı 2013'teki %45,9 seviyesinden 2022'de %49,8'e yükseldi. Gelir dağılımındaki bu bozulmanın bir sonucu olarak, Türkiye'nin küresel konumu daha da kötüleşerek Avrupa'dan ziyade Afrika ve Güney Amerika ülkelerine yaklaştı. Bu eğilimler, ülke içinde artan gelir eşitsizliğinin boyutunu ortaya seriyor.
Göreli yoksullukta geri çekilme... Genel nüfusa kıyasla belirli bir sınırın altında geliri olan kişiler göreli anlamda yoksul olarak tanımlanmaktadır. Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir medyan gelirin %50'si olarak belirlenen yoksulluk sınırına göre yoksulluk riski altındaki nüfus oranı 2022 yılına göre 0,5 puan azalarak %13,9 oldu. Sürekli yoksulluk riski oranı, eşdeğer harcanabilir gelirin cari yıl ve önceki üç yıldan en az ikisi için eşdeğer hanehalkı medyan gelirinin %60'ı olarak belirlenen yoksulluk riski eşiğinin altında olduğu hanelerde yaşayan nüfusun yüzdesini göstermektedir. 2023 yılında kalıcı yoksulluk riski oranı bir önceki yıla kıyasla 1,7 puanlık bir düşüşle %12,3 oldu. Ülke genelinde artan istihdamın yoksullukta azalmaya yol açtığını tahmin ediyoruz.


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.