Gelir vergisi kanununda yer alan istisna ve indirim tutarlarındaki artışlar - Hazine

2023 yılında uygulanacak gelir vergisi tarifesindeki dilimlere ilişkin tutarlar açıklanmıştı.
Gelir Vergisi Kanununda yer alan;
" İndirim ve istisna ve muafiyetlere ilişkin tutarlar,
" Basit usulde vergilendirmeye ilişkin had ve tutarlar
da yeniden belirlendi.
Gelir vergisinde yer alan çok sayıda istisna ve indirim tutarı da mükelleflerin lehine olacak şekilde artırıldı.
Bu kapsamda;
" Kira gelirlerindeki 9.500 Lira olan istisna tutarı, 21 bin liraya çıkarıldı.
Böylece, 2023 yılında elde edilen kira gelirlerinin 21 bin lirası vergiden istisna olacak. Kira gelirinin 21 bin lirayı aşmaması halinde beyanname verilmeyecek.
" Değer artış kazançlarındaki 25 bin Lira istisna tutarı, 55 bin lira olarak belirlendi.
Örneğin, sahip olunan gayrimenkullerin iktisap tarihinden itibaren 5 yıldan önce satılması halinde bu satış nedeniyle elde edilen kazançlar değer artış kazancı olarak vergilendiriliyor.

Değer artış kazançlarının beyan edilip edilmeyeceği ise istisna tutarının altında kalıp kalmadığına bağlı.

2023 yılında elde edilen değer artış kazancının 55 bin lirayı aşması halinde beyanname verilecek ancak 55 bin lira istisna tutarı beyan edilen gelirden düşülecek.
" Arîzi kazançlardaki 58 bin lira istisna tutarı, 129 bin liraya çıkarıldı.
Devamlı bir faaliyet çerçevesi içinde olmayan muamelelerden doğan kazançlar arizi kazanç olarak gelir vergisine tabi. Örneğin, arizi olarak yapılan bir danışmanlık hizmetinden 2023 yılında elde edilen ve istisna tutarı olan 129 bin lirayı geçmeyen kazançlar vergilendirilmeyecek.

" Tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin beyanname verme sınırı da 3.800 liradan, 8.400 liraya çıktı.
 
Gelir Vergisi Kanununa göre kural olarak menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarında tevkifat uygulaması bulunmaktadır. Ancak bazı hallerde örneğin basit usule tabi mükelleflere kiralanan iş yerlerinden elde edilen kira gelirlerinde tevkifat yapılmamaktadır.
 
2023 yılında elde edilen ve tevkifat ve istisnaya konu olmayan bu gelirlerin 8.400 lirayı aşmaması halinde beyanname verilmeyecek.

" Binek otomobillere ilişkin gider olarak indirim konusu yapılabilecek tutarlar da arttı.
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin işletmelerinde kullanılan binek otomobillerin kiralık olması durumunda ödenen aylık kira tutarı ile işletmeye kayıtlı binek otomobillerinin amortisman yoluyla gider yazılabilecek iktisap bedeli ile ilgili indirim tutarları da arttırıldı.
Bu çerçevede, binek otomobiller için; ödenen aylık kira gideri 8 bin liradan 17 bin liraya, amortisman yoluyla gider yazılabilecek iktisap bedeli sınırı da 430 bin liradan 950 bin liraya çıkarıldı.
" Engelli vatandaşlarımızın yararlandığı gelir vergisi indirimi tutarları da arttı.
Gelir Vergisi Kanununda ücret geliri elde edenler ile serbest meslek kazancı elde eden engelli vatandaşların gelirlerinin bir kısmı engellilik indirimi yoluyla vergi dışı bırakılmıştır.
Engelli vatandaşların engellilik derecesine göre belirlenen aylık indirim tutarları da arttı.
Engelli Vergi İndirimi Aylık Tutarları
Derece İndirim tutarı (2022) İndirim tutarı (2023)
III. Derece Engelli (%40-%59) 500 TL 1.100 TL
II. Derece Engelli (%60-%79) 1.170 TL 2.600 TL
I. Derece Engelli (%80-%100) 2.000 TL 4.400 TL

Örneğin, 2023 yılında ücret geliri elde eden I. Derece Engelli bir ücretlinin aylık ücret matrahından 4.400 lira, yıllık ise 52.800 lira indirim yapılacaktır.
" Esnaf muaflığı limiti de arttı.
Yapılan düzenlemelerle, vergiden muaf esnaflığın kapsamı genişletilmiş ve evlerde imal ettiği ürünleri internet ve benzeri platformlarda satanlar da muafiyet kapsamına alınmıştı.
Muafiyet limiti olan 320 bin lira, 700 bin liraya çıkarıldı.
2023 yılında evlerde üretilerek satılan ürünlerin satışından 700 bin liraya kadar elde edilen gelirler muafiyet kapsamında olacak.
Basit usule tabi mükelleflerin kira ve kazanç istisnası hadleri de önemli ölçüde arttırıldı.
Taksici, dolmuşçu, servis işleticisi, berber, terzi, bakkal, manav, kasap ve benzeri esnafımız şartları dahilinde basit usule tabi bulunmaktadır. Reform niteliğinde yapılan bir düzenleme ile bu kapsamdaki esnafın kazançları 2021 yılından itibaren gelir vergisinden istisna edilmişti.
Gelir Vergisi Kanununda basit usule tabi olma şartları ile ilgili özel düzenlemeler var. Basit usule tabi olmak için her yıl yeniden belirlenen; kira tutarları, yıllık alım, satım ve iş hasılatı gibi bazı had ve tutarların aşılmaması gerekiyor.
2023 yılında elde edilecek gelirler için bu hadler de artırıldı.

Basit Usule İlişkin Yıllık Had ve Tutarlar
Basit Usule Tabi Olmanın Genel ve Özel Şartları 2022 2023
Büyükşehir belediye sınırları içinde yıllık kira tutarı (GVK 47/2) 16.000 TL 35.000 TL
Diğer yerlerde yıllık kira tutarı (GVK 47/2) 10.000 TL 22.000 TL
Basit usul yıllık alış tutarı (GVK 48/1) 200.000 TL 440.000 TL
Basit usul yıllık satış tutarı (GVK 48/1) 320.000 TL 700.000 TL
Basit usul yıllık iş hasılatı(GVK 48/2) 100.000 TL 220.000 TL
Basit usul satış ve iş hasılatı (GVK 48/3) 200.000 TL 440.000 TL

" Uyumlu mükelleflere vergi indiriminde yer alan limit güncellendi.

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden beyannamelerini zamanında veren ve vergilerini ödeyen uyumlu mükellefler 5 puanlık vergi indiriminden faydalandırılmakta.

Vergi indirimi yapılabilecek tutarın üst limiti de 2 milyon liradan, 4,4 milyon liraya çıkarılmak suretiyle, mükelleflere sağlanan teşvikte önemli bir artış yapıldı.

" Telif haklarından elde edilen kazançlara uygulanan istisna tutarı da artırıldı.

Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerinden elde ettikleri kazançları, belirli bir tutarı aşamaması halinde gelir vergisinden istisna.

Bu kazançlarla ilgili 880 bin lira olan istisna tutarı 2023 yılında elde edilecek gelirler için 1 milyon 900 bin liraya çıkarıldı.

" Sosyal içerik üreten ve mobil uygulama geliştirenlerin kazanç istisnası tutarı arttı.

Sosyal medyada içerik üreten ve mobil uygulama geliştirenler için son derece basit bir vergileme usulü getirilmişti.
Bu işleri yapanlar, bankada bir hesap açıyor ve banka bunlar adına yapılan ödemelerden %15 oranında vergi kesintisi yapıyor.

Bu kapsamda elde edilen kazançların 2022 yılı için 880 bin lirası gelir vergisinden istisna. Bu tutar 2023 yılında elde edilecek gelirler için 1 milyon 900 bin liraya çıktı.

Bu tutarlar aşılmıyorsa beyanname verilmeyecek.

30 Aralık'ta Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Nureddin NEBATİ 2023 yılında uygulanacak gelir vergisi tarifesinin dilimlerinde önemli oranda artış yapıldığını açıklamıştı.

Buna göre 2023 yılında uygulanacak tarife;
70.000 TL'ye kadar % 15
150.000 TL'nin 70.000 TL'si için 10.500 TL, fazlası % 20
370.000 TL'nin 150.000 TL'si için 26.500 TL
(ücret gelirlerinde 550.000 TL'nin 150.000 TL'si için 26.500 TL), fazlası % 27
1.900.000 TL'nin 370.000 TL'si için 85.900 TL,
(ücret gelirlerinde 1.900.000 TL'nin 550.000 TL'si için 134.500 TL), fazlası % 35
1.900.000 TL'den fazlasının 1.900.000 TL'si için 621.400 TL,
(ücret gelirlerinde 1.900.000 TL'den fazlasının 1.900.000 TL'si için 607.000 TL), fazlası % 40

şeklinde belirlendi.
İlk gelir dilimi 70 bin liradan başlayan yeni tarifeye göre ücretliler başta olmak üzere tüm gelir vergisi mükellefleri daha geç üst dilimlerden vergi ödeyecek.
Asgari ücrette meydana gelen artış da gelir vergisi istisnasına yansıdı ve doğal olarak ücretlilerin ödeyeceği vergiyi azalttı.
Ücret istisnalarında yer alan maktu tutarlar da önemli ölçüde arttı.
Ücret olarak ödenen yemek ve yol paralarının istisna kapsamındaki tutarları bu yıl Temmuz ayında artırılmıştı.
Son yapılan düzenlemeyle nakit olarak yapılan yemek bedeli ödemeleri de istisna kapsamına alındı.
Şimdi de istisna tutarları artırılarak 51 lira olan yemek parası, 110 Türk lirasına, 25,5 lira olan yol parası da 56 liraya çıkarıldı. Böylece, aylık 2.860 lira yemek parası, 1.456 lira yol parası ödemeleri vergiden istisna edildi.
İşverenlerce kadın hizmet erbabına her bir çocuk için brüt asgari ücretin %50'sine kadar yapılan kreş yardımı ödemelerindeki istisna tutarı da aylık 3.235,50 liradan, 5.004 liraya çıkarıldı.
Çalışanlara mevcut maaşlarına ilave olarak yapılan yemek, yol ve kreş yardımı ödemelerindeki istisna tutarlarının arttırılması sonucunda bu ödemelerin tamamını alanlar açısından aylık 9.320 liralık ücretleri vergi dışı bırakılmış oldu.