Makro Görünüm - Merkezi Bütçe – Ekim 2022 (Gedik Yatırım)

Bütçe performansındaki kötüleşme Ekim’de de devam etti…
 
Ekim’de merkezi hükümet bütçe açığı 83 milyar TL’ye ulaştı. 2021’in ekim ayında, 17,4 milyar TL açık veren merkezi bütçe, 2022’nin aynı ayında 83,3 milyar TL açık verirken, geçen seneki 3,1 milyar TL’lik faiz dışı açık da 22,1 milyar TL’ye yükseldi. Bir defaya mahsus gelirlerin dışlandığı IMF tanımlı faiz dışı açığı ise yaklaşık 29 milyar TL olarak hesaplıyoruz.
 
KKM ödemeleri ve KİT’lere transferler önceki aylara göre yavaşladıysa da, cari transferlerdeki hızlanma dikkat çekici. Vergi gelirlerindeki yıllık reel artış %2 ile sınırlı kalırken, faiz-dışı harcamalarda ise %13’lük yıllık reel artış var. Cari transferlerdeki artışın %27 ile daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz, ki burada da özellikle müteahhitlik hizmetleri kaynaklı harcamaların daha dikkat çekici olduğunu söyleyebiliriz. Kur korumalı mevduat (KKM) sistemine bağlı bütçe transferleri Ekim’de önceki aylara göre gerileyerek 6,7 TL’de kaldıysa da, sene itibaren 91,6 milyar TL’ye ulaşmış durumda. TCMB üzerinden yapılan transferlerin bu rakama dahil olmadığını belirtelim. KİT’lere yapılan toplam transferlerin de (borç verme dahil) önceki aylara göre ciddi gerileyerek 9,7 milyar TL’ye ulaştığı görülüyor (örneğin Ağustos’ta 51 milyar TL idi), ki bunun 6,5 milyar TL’si BOTAŞ’a yapılan ödemelerden kaynaklanıyor. Sene başından bu yana bakıldığında, BOTAŞ’a transferlerin 126 milyar TL’ye, tüm KİT’lere transferlerin ise 189 milyar TL’ye ulaştığı görülüyor. Hükümetin 4 Eylül’de açıkladığı yeni OVP ile KİT’lerden kaynaklı açık öngörüsünü de 20 milyar TL’den 430 milyar TL’ye yükselttiğini de ekleyelim.
 
12-aylık birikimli bütçe açığı ekim itibariye GSYH’nin %2’sinin altında kalsa da, sene sonunda %3 civarına yükselmesi bekleniyor. Yılın ilk yarısında enflasyon ve büyüme desteğiyle vergi gelirlerinin hızla artması ve de bütçe harcamalarının göreceli olarak kontrol altında tutulması sayesinde bütçe performansı çok güçlü seyrettiyse de, yılın ikinci yarısından itibaren faiz-dışı harcamalardaki hızlanma ve bir miktar da vergi tahsilatındaki önceki aylara nazaran kötüleşme nedeniyle bütçe performansında önemli bir bozulma gözleniyor. Bu bozulmaya karşın, Ocak-Ekim dönemindeki 129 milyar TL’lik bütçe açığının, geçen senenin aynı dönemindeki 79 milyar TL’ye göre sınırlı bir artışa (hatta reel olarak da bir düşüşe) işaret ettiğini belirtelim. 12-aylık birikimli bakıldığında da, toplam bütçe açığı 243 milyar TL (tahmini GSYH’nin kabaca %1,7’si) gibi makul bir seviyeye işaret ettiğini söyleyebiliriz. Aynı dönemde 50 milyar TL faiz-dışı fazla verilirken, IMF tanımlı faiz-dışı denge ilgili düzeltmelerin ardından 121 milyar TL açığa işaret ediyor. Bütçe açığı Ekim itibariyle makul seviyelerde seyrediyor olsa da, özellikle faiz-dışı harcamalardaki yükselişin ilerleyen aylarda artan bir hızda devam etmesini bekliyoruz. Hatırlanacağı gibi, hükümet de 4 Eylül’de açıkladığı yeni OVP ile 2022 yılı bütçe açığı projeksiyonunu 278 milyar TL’den bizim 440 milyar TL’lik tahminimizin de üzerine, 461 milyar TL’ye yükseltmişti. Buna göre, yılın kalanında çok yüksek bir bütçe açığı görülmesini bekliyoruz (Aralık’ta bütçe açığı 300 milyar TL civarında gerçekleşebilir). Hükümetin revize bütçe açığı tahmini GSYH’nin kabaca %3,1’ine işaret ediyor. Buna göre, 2022’de %3,5’lik bütçe açığı/GSYH hedefinin altında kalınacağı söylenebilir. Ancak, hızla artacak faiz harcamaları ve KKM sistemine bağlı transferler nedeniyle, bütçe açığı/GSYH oranının ilerleyen yıllarda %4 veya üzerine yükselmesi riskinin halen mevcut olduğunu düşünüyoruz.
 

 
 Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.