MIKTA Dışişleri Bakanları Toplantısı Video konferans ortak bildirisi açıklandı

DışişleriBakanlığı’ndan yapılan açıklama aşağıda bulunuyor:

1. MIKTA'yı oluşturan Meksika, Endonezya, Kore Cumhuriyeti, Türkiye ve Avustralya’nın Dışişleri Bakanları olarak bugün 18. MIKTA Dışişleri Bakanları toplantısını videokonferans yoluyla gerçekleştirdik. Toplantıya Kore Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sayın Kang Kyung-wha Başkanlık etti. Bu toplantıyla, Kore'nin yıl boyunca devam eden MIKTA Dönem Başkanlığı sona erdi.

2. Kurulduğu 2013 yılından itibaren MIKTA’nın, her biri kendine özgü kültürel ve tarihi geçmişe sahip bölgelerden beş ülkeyi bir araya getirmesini memnuniyetle not ediyoruz. MIKTA'nın tarihi, onsekiz Dışişleri Bakanları Toplantısı, on Kıdemli Memurlar Toplantısı, altı Parlamento Başkanları Danışma Toplantısı ve yetmişin üzerinde ortak bildiri dâhil olmak üzere, küresel yönetişimi güçlendirme ve kamu mallarını koruma konularındaki ortak kararlılığımızın farklılıklarımızın ötesine geçtiğini göstermektedir.

3. KOVİD-19 salgını da dâhil olmak üzere ülkelerin tek başına hareketiyle çözülemeyecek küresel sınamalar karşısında bu ortak kararlılık her zamankinden daha büyük önem arzediyor. Çoktaraflılığa olan bağlılığımızı bir kez daha teyit ederek, MIKTA'nın dayanışmasını ve çoktaraflılığı korumaya bağlılığını gösteren Devlet Başkanları düzeyindeki MIKTA adına ilk Ortak Bildirinin Birleşmiş Milletler'de başarıyla yapılmasından memnuniyet duyuyoruz. 21 Eylül 2020'de Birleşmiş Milletler'in 75. Yıldönümünü anma töreninde, MIKTA adına hitap eden Kore Cumhurbaşkanı Sayın Moon Jae-in, her bir üyenin pandemiye karşı çoktaraflı işbirliğini teşvik etme noktasında oynadığı köprü rolünü vurguladı, küresel sınamalara çok taraflı kurumlarımızın etkin ve amacına uygun işleyişini sağlamak da dâhil olmak üzere, çoktaraflı yaklaşımlarla mukabele vaadimizi teyit etti. Karşı karşıya olduğumuz ortak sınamalara etkili bir şekilde karşılık vermek için Birleşmiş Milletler sistemi ile KOVİD-19 Araçlarına Erişimi Hızlandırıcılar ve COVAX mekanizması gibi girişimlere desteğimizi yineliyoruz. BM Genel Kurulu Başkanı'nın MIKTA'nın öncelikleriyle uyumlu olarak çoktaraflılık vurgusunu memnuniyetle karşılıyoruz. KOVİD-19'un ortaya çıkardığı zorluklar karşısında BM Genel Kurulu'nun etkin ve verimli bir şekilde çalışması için işbirliği yapmaya hazırız.

4. Küresel sağlık krizlerine daha hazırlıklı olmanın önemine dikkat çekerek, bu konu ve KOVİD-19 pandemisi üzerine 9 Nisan 2020'de yayınlanan ve pandeminin ekonomik ve toplumsal etkilerini en aza indirerek üstesinden gelmek için tam dayanışma içinde hareket etmeye olan bağlılığımızı teyit ettiğimiz MIKTA Dışişleri Bakanları Ortak Bildirisini yineliyoruz. MIKTA ülkeleri, KOVİD-19'a karşı kapsamlı aşılama da dâhil olmak üzere, en iyi uygulamaları paylaşmaya ve işbirliği yapmaya devam edecektir.

5. Hiçbir ülkenin geride kalmamasını teminen, herkes için güvenli, uygun fiyatlı ve etkili KOVİD-19 aşılarına eşit erişim ve dağıtım çağrısında bulunuyoruz, böylelikle. Tüm paydaşları bu konuda uluslararası işbirliğini daha da güçlendirmeye çağırıyoruz.

6. Sağlık Bakanlıkları, Kadından sorumlu Bakanlıklar, kalkınma işbirliği ajansları ve uzman akademisyenler arasında diyalog kanallarının başlatılması da dâhil olmak üzere, bu girişimler sonrasında kaydedilen ilerlemeden memnuniyet duyuyoruz. Ayrıca, 26 Kasım 2020'de, çoktaraflı sağlık güvenliği inşasını güçlendirmek üzere disiplinlerarası işbirliğini teşvik amacıyla düzenlenen ilk MIKTA Dışişleri ve Sağlık Bakanlıkları Kıdemli Memurları (2+2) Toplantısını memnuniyetle karşıladık. Çoktaraflı sağlık güvenliği inşasında, Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005) ve Tek Sağlık yaklaşımının uygulamaya geçirilmesine, Dünya Sağlık Asamblesi'nin 73.1 sayılı ‘KOVİD-19’a Mukabele’ kararının bağımsız değerlendirmesine ve Dünya Sağlık Örgütü'nün güçlendirilmesine bağlılığımızı yineliyoruz. Sağlık güvenliği ve bununla bağlantılı onularda MIKTA içinde işbirliğini artırmaya yönelik değerli bir platform olarak gördüğümüz bu toplantıyı sabırsızlıkla bekliyoruz.

7. Sürdürülebilir kalkınma konusunda elde ettiğimiz zorlu kazanımların pandemi nedeniyle tersine dönmesi riskinin farkında olarak, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemine sarsılmaz bağlılığımızı bir kez daha teyit ediyor ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmak için söz konusu gündemin Eylem Onyılı içerisinde uygulanmasını hızlandırmaya yönelik ihtiyacı vurguluyoruz. KOVİD-19'un savunmasız durumda olan insanlar üzerindeki orantısız etkileri göz önüne alındığında, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde benimsenen "kimseyi geride bırakmama" ilkesini korumanın önemini yineliyoruz. Sürdürülebilir Kalkınma için Yaratıcı Ekonomi Uluslararası Yılı 2021'i uygulamakta kararlıyız. Pandemi sırasında kalkınma işbirliği projelerinin uygulanmasında yaşanan ortak zorlukları değerlendirmek amacıyla kalkınma işbirliği ajanslarımız arasında ilk toplantının düzenlenmesini memnuniyetle karşılıyoruz. Ayrıca, Sürdürülebilir Kalkınma Üst Düzey Siyasi Forumu ve EKOSOK İnsani İşler Bölümü dâhil olmak üzere çeşitli uluslararası forumlarda heyetlerimizin ortak bildiriler sunmasını takdirle karşılıyoruz. EKOSOK'un Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini uygulama sürecini hızlandırmayı amaçlayan çalışmalarına duyduğumuz güveni yineleyerek Meksika, Endonezya, Kore Cumhuriyeti ve Avustralya'nın EKOSOK'taki üyelikleri süresince çabalarını destekleyeceğiz.

8. Kuraklık, çölleşme, biyolojik çeşitliliğin kaybı, kıtlık, susuzluk, orman yangınları ve deniz seviyesinin yükselmesi dâhil olmak üzere gezegenimizin karşı karşıya olduğu artan zorluklar göz önüne alındığında, iklim değişikliği ve felaket risklerinin olumsuz etkilerine karşı doğal çevrenin sürdürülebilirliğini, uyum ve dayanıklılığını artırmak amacıyla araştırma, yenilik ve altyapıya daha fazla yatırım yapmak da dâhil olmak üzere, daha iyisini inşa etme ve daha güçlü toparlanma için çalışacağımızı yineliyoruz. Sürdürülebilir kalkınma için sürdürülebilir üretim-tüketim modeline geçmek ve yüksek derecede sera gazı salınımı sorununu uluslararası işbirliğiyle çözmek için çabalarımızı artırmaya duyulan ihtiyacın altını çiziyoruz.

9. İnsan haklarını korumanın ve geliştirmenin öneminin altını çizerek, pandeminin yükünü taşıyan, savunmasız olabilecek ya da savunmasız durumdaki kadınlar, çocuklar, yaşlılar, engelliler, mülteciler, ülke içinde yerinden edilmiş kişiler, kayıt dışı ekonomide çalışanlar ve göçmenlere özel ilgi gösterilmesi gerektiğini vurguluyoruz. Bu anlayışla, 8 Ekim 2020 tarihinde kadından sorumlu MIKTA Bakanları arasında, eğitime erişim ve cinsiyet eşitliğini ilerletmeye devam etmek de dahil olmak üzere, pandeminin kadınlar ve kız çocukları üzerindeki orantısız etkilerini hafifletme ve tersine çevirme yollarının tartışıldığı sanal bir diyalog kurulmasını takdir ediyoruz. Ayrıca, Uluslararası Engelliler Günü dolayısıyla yıllık MIKTA etkinliğini düzenleyen Birleşmiş Milletler nezdindeki Daimi Temsilciliklerimizin ortak çabalarını takdir ediyoruz. Bu yolda devam etmek için bu ivmeyi teşvik ediyoruz.

10. Uluslararası ticaret ve yatırımdan faydalanan açık ekonomiler olarak, merkezinde Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) bulunacak şekilde evrensel, açık, şeffaf, öngörülebilir, kapsayıcı, ayrımcı olmayan, adil ve kurallara dayalı çoktaraflı bir ticaret sistemini teşvik etmenin ve güçlendirmenin önemini yineliyoruz. Pandeminin ticaret ve seyahatte yol açtığı aksaklıkları dikkate alarak, acil durum önlemlerinin belli hedeflere yönelik, orantılı, şeffaf ve geçici olmaları, ticarette gereksiz engeller oluşturmamaları veya küresel tedarik zincirlerini kesintiye uğratmamaları, ayrıca DTÖ ilkeleri ve kurallarıyla tutarlı olmaları gerekliliğini yeniden teyit ediyoruz. 12. DTÖ Bakanlar Konferansı öncesindeki süre dahil olmak üzere, Örgütün etkinliğini, görünürlüğünü, mevcut ve ortaya çıkan zorlukları ele alma kapasitesini geliştirmek için gerekli DTÖ reformu için desteğimizi sürdürmekteyiz. Mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerin küresel pazarlara entegrasyonunun sağlanması ve girişimciliğin desteklenmesi için çabalarımızı arttıracağız.

11. 2019-2020 dönemi boyunca Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin çalışmalarına Endonezya’nın sağladığı katkıya teşekkür ederek ve 2021-2022 dönemi boyunca Konsey’de Meksika'nın gerçekleştireceği özverili çalışmaları sabırsızlıkla bekleyerek, uluslararası barışın ve güvenliğin sürdürülmesi için BM'nin yapısını güçlendirmenin yanısıra, cinsiyet perspektifinin Konsey çalışmaları boyunca yaygınlaştırılması taahhüdümüzü yeniden teyit ediyoruz. Bu bağlamda, Ağustos 2020'de Endonezya liderliğindeki ve MIKTA ülkelerinin ortak sunucu olduğu barışı koruma operasyonlarında kadınların rolüne ilişkin 2538 sayılı BM Güvenlik Konseyi Kararı’nın kabul edilmesini memnuniyetle karşılıyoruz. Kadın, Barış, Güvenlik (WPS) gündeminin temelini oluşturan, 1325 sayılı Güvenlik Konseyi Kararı’nın 20. yıldönümü vesilesiyle, 29 Ekim 2020 tarihinde Güvenlik Konseyi Kadın, Barış, Güvenlik Açık Oturumunda ortak beyan yapılmasını da takdirle karşılıyoruz. Ayrıca, bu yıl Kore Cumhuriyeti'nin evsahipliğini yapacağı BM Barışı Koruma Bakanlar Konferansının başarıyla düzenlenmesini sabırsızlıkla bekliyoruz.

12. 2020’de 50. Yıldönümü kutlanan Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'nı (NPT) bir mihenk taşı olarak kabul eden MIKTA ülkeleri, nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya arayışına kararlı bir şekilde bağlı kalmaya devam etmektedir.

13. Kore Yarımadası'nda kalıcı barış ve istikrarı sağlamanın tek yolunun diyalog olduğu konusunda hemfikiriz ve Kore Yarımadası’nda barış, güvenlik ve refahı teşvik etmek ve hızlandırmak için Kore Cumhuriyeti'nin süregelen çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz. Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'ni (KDHC), Kore Yarımadası üzerindeki istikrarsızlığı artırabilecek eylemlerden kaçınmaya ve diyalogu sürdürme yolunda taahhütte bulunmaya çağırıyoruz. Ayrıca, KDHC’ye, Panmunjom Deklarasyonu ile Pyongyang Ortak Deklarasyonu’nu tam ve hızlı bir şekilde uygulamaya ve Kore Yarımadası’nı nükleer silahlardan tamamen arındırmaya çağırıyoruz. KDHC hakkındaki tüm BMGK kararlarının tam olarak uygulanması için desteğimizi yeniden teyit ediyoruz. Kore Cumhuriyeti'ni, 70. yıldönümünü anmak için Kore Savaşı’na asker gönderen 22 BM üyesi ülkenin katılımıyla 10 Kasım 2020'de Busan'da BM Gazi İşleri Gönderen Devletler Uluslararası Konferansını organize ettiği için tebrik ediyoruz.

14. Ortak gündemimizi daha da geliştirmek için MIKTA ülkelerinden çeşitli paydaşların değerli katılımlarını takdir ediyoruz. Parlamentolar, akademi ve sivil toplum ile devlet kurumlarını bir araya getiren çok-paydaşlı ortaklıkların ikili bağlarımızı derinleştirmek ve çeşitli yenilik kaynaklarını harekete geçirmek için önem taşıdığına inanıyoruz. Bu bağlamda, bu süre zarfında katılımcıların küresel zorlukların üstesinden gelmek için parlamentoların önderliğinin önemini vurguladıkları MIKTA Parlamento Başkanları 6. Danışma Toplantısı'nın 17 Aralık 2020'de yapılmasını memnuniyetle karşılıyoruz. MIKTA ülkelerinden akademik uzmanların pandemi sonrası dönemde MIKTA'nın küresel katkısını artırmanın yollarını tartıştıkları 18 Eylül 2020'de MIKTA Akademik Diyaloğunun düzenlenmesini de takdirle karşılıyoruz. Ayrıca, çeşitli sosyal yardım programları aracılığıyla gençlerle kurulan anlamlı temas ve ilişkileri de takdirle izliyoruz.

15. Myanmar'daki son siyasi durumdan endişe duyuyoruz ve hukukun üstünlüğü, iyi yönetişim, demokrasi ilkeleri ve anayasal hükümete bağlılık çağrısında bulunuyoruz. Ayrıca, Myanmar'daki tüm taraflardan itidal ve çözüm bulmak için diyalog içinde olmalarını talep ediyoruz.

16. Kore Cumhuriyeti’ne 2020'de MIKTA Dönem Başkanı olarak liderliği için müteşekkiriz. Geçtiğimiz yıl, özellikle çoktaraflı forumlarda işbirliğimizi güçlendirme ve KOVİD-19 salgını sırasında işbirliği alanlarını genişletme yolunda kazanılan ortak başarıları memnuniyetle karşılıyoruz. 2021'de MIKTA üyeleri arasında daha fazla işbirliğini ve Avustralya liderliğinde devam edecek olan gelişmeleri sabırsızlıkla bekliyoruz.