Suriye Anayasa Komisyonu Sürecinde İlerleme Sağlanamadı

Amerika'nın Sesi internet sitesinde yayınlanan haber aşağıda bulunuyor:

Suriye’de yedi yıldır devam eden iç savaşın siyasi çözümünde önemli bir adım niteliği taşıyan anayasa komisyonunun bu yıl sonundan önce kurulması planlanıyordu. Ancak Kazakistan’ın başkenti Astana’da yapılan görüşmelerde bu konuda ilerleme sağlanamadı.

Rus, Türk ve İranlı yetkililerle birlikte Suriye hükümeti ve muhalif gruplar arasındaki Astana barış müzakerelerine dahil olan Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura Perşembe günü yaptığı açıklamada bunu ‘kaçırılmış bir fırsat’ olarak değerlendirdi.

Rusya’nın Soçi kentinde Ocak 2018’de yapılan görüşmelerde varılan karara göre BM temsilcisi De Mistura’ya, Suriyeli uzmanlar, sivil toplum temsilcileri, bağımsız vatandaşlar, kadınlar ve aşiret liderlerinden oluşan bir komite heyeti oluşturma görevi verilmişti. Yeni bir Suriye anayasasının yazılması için çalışması planlanan komitenin bu yıl sonu itibariyle kurulmuş olması hedefleniyordu.

Soçi’de alınan karar Suriye’nin yakın müttefiği Rusya tarafından duyurulmasına rağmen, anayasal süreç üzerindeki denetim Esad rejimi, uluslararası toplum ve Suriye muhalefeti arasında önemli bir anlaşmazlık konusu oldu.

Konuya ilişkin olarak Stefan De Mistura’nın ofisinden yapılan yazılı açıklamada Soçi’deki toplantıdan bu yana anayasa komitesi kurulma süreciyle ilgili on aydır devam eden kilitlenmenin üstesinden gelinemediği belirtildi.

Toplantının bu yıl Astana’da yapılan son toplantı olduğunun vurgulandığı açıklamada “Bu toplantı maalesef Suriyeliler için, Suriyeliler tarafından ve BM desteğiyle güvenilir, dengeli ve kapsayıcı bir anayasa komitesi kurulması açısından kaçırılan bir fırsattır” ifadesi kullanıldı.

BM Sözcüsü Stephane Dujarric de BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in De Mistura’yla aynı hissiyatı paylaştığını, son görüşmeleri ‘kaçırılmış bir fırsat’ olarak gördüğünü aktardı.

Rusya’nın Suriye Büyükelçisi Alexander Lavrentyev Rus haber ajanslarına yaptığı açıklamada komitte oluşturma çabalarının gelecek yıla sarkabileceğini belirtti.

De Mistura’nın açıklaması, Suriye BM Daimi Temsilcisi Beşar Caferi’nin batı ülkelerine yaptığı çağrıdan birkaç saat sonra geldi. Astana’daki müzakerelerde yüzyüze görüşmeyen karşıt gruplarla ayrı ayrı görüşerek arabulucuk rolünü üstlenen Caferi, batı ülkelerinin savaştan harab olmuş Suriye’ye yönelik ekonomik yaptırımları kaldırmaları çağrısında bulundu.

Caferi, “Eğer batı gerçekten bize ve mültecilere ev sahipliği yapanlara yardım etmek istiyorsa önce ekonomik yaptırımları kaldırarak yardıma başlayabilir. Böylece yurtlarından ayrılan bu insanlar Suriye’de bıraktıkları işlerine dönüp ülke ekonomisinin yeniden canlanmasına yardımcı olabilir” dedi.

Avrupalı yetkililer Suriye’de baskı devam ettiği sürece yaptırımlara devam edeceklerini açıkladı.

Sekiz yıldır devam eden Suriye’deki iç savaşta altı milyon insan ülkeyi terkederek komşu ülkelere ve bazı Avrupa ülkelerine yerleşti. 400 bin kişi hayatını kaybetti.

Suriye ve Russya yönetimleri savaştan kaçanların artık ülkeye dönebileceklerini ileri sürse de birçok Suriyeli yargılanacakları korkusuyla buna yanaşmıyor.

Suriye muhalefetini temsilen Astana’da bulunan Ahmed Tumah mültecilerin ülkede siyasi bir çözüme ulaşılmadan geri dönmemeleri gerektiğini savundu ve “Rejimle olan problemimiz siyasi. Ve bu rejim siyasi bir adım atmak istemiyor, sadece askeri adımlar atıyor” dedi.

Birçok batı ülkesi de Suriye’de siyasi bir uzlaşı sağlanmadığı sürece ülkenin yeniden inşa edilmesi için finansal destek sunmayacaklarını açıkladı.

Suriye BM Daimi Temsilcisi Caferi gazetecilere yaptığı açıklamada Suriye’deki krizin çözümü için ülkedeki tüm ‘gayrimeşru güçlerin’ geri çekilmesi gerektiği yorumunu yaptı. Ülkedeki ‘gayrimeşru güç’ olarak ABD, Türkiye, Fransa ve İngiltere’yi sıralayan Caferi kuzey Suriye’de yaklaşık 11 bin Türk askerinin bulunduğunun da altını çizdi.

ABD de Suriyeli Kürt müttefiklerinin kontrol ettiği Türkiye sınırına yakın bir bölgede gözlem noktaları kkurdu. ABD liderliğindeki koalisyon güçlerinin sözcüsü Sean Ryan Perşembe günü yaptığı açıklamada bu bölgedeki birliklerin ‘güvenliği ve istikrarı sağlamak’ için buraya yerleştirildiklerini ve gözlem noktalarının kalıcı olmadığını söyledi. Ryan’ın açıklamalarına göre ABD tüm aktörlerin bölgede hala güç sahibi olan IŞİD’e karşı mücadeleye odaklanmasını sağlamak istiyor.

Türkiye, Suriye’deki Kürt silahlı gruplarına desteği yüzünden ABD’yi eleştiriyor.

ABD yetkilileriyle geçen hafta yaptığı görüşmelerde Türkiye’nin ABD’nin Suriyeli Kürt militanları desteklemesinden duyduğu endişeleri dile getirdiğini ve bu gruplarlar bağları ‘hemen’ kesmeleri yönünde çağrıda bulunduğunu belirten Türkiye Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Böylesi bir adım zaten karmaşık olan bir durumu daha da karmaşık bir hale getirir” dedi.
  
 Sözkonusu habere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://www.amerikaninsesi.com/a/suriye-turkiye-astana-anayasa/4680299.html