TCMB: Ocak ayında taze meyve ve sebze fiyatlarındaki güçlü artışa bağlı olarak yıllık enflasyon yükseldi

Merkez Bankası, Ocak ayında gıda grubunda taze meyve ve sebze fiyatlarındaki
güçlü artışa bağlı olarak yıllık enflasyonun yükseldiğini bildirdi.

 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
tarafından yayınlanan Ocak ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi.

 Bankanın enflasyon değerlendirmesinin tamamı aşağıda bulunuyor.

Ocak ayında tüketici fiyatları yüzde 1,06 oranında artmış ve yıllık enflasyon
0,05 puan yükselerek yüzde 20,35 olmuştur. Enerji grubunda elektrik,
doğalgaz ve su fiyatlarındaki indirimin yansımaları izlenirken, gıda grubunda
taze meyve ve sebze fiyatlarındaki güçlü artışa bağlı olarak yıllık enflasyon
yükselmiştir. Hizmet enflasyonunda alt gruplar genelinde gözlenen artışa
rağmen temel mal fiyatlarının ılımlı seyrine bağlı olarak çekirdek
göstergelerin yıllık enflasyonu ve ana eğilimi gerilemiştir.

Değerlendirmeler

Ocak ayında tüketici fiyatları yüzde 1,06 oranında artmış ve yıllık enflasyon 0,05 puan yükselerek yüzde
20,35 olmuştur . Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 0,60 ve 0,51
puan azalarak yüzde 19,55 ve yüzde 19,02 olarak gerçekleşmiştir .

Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre enerji ve temel mal
gruplarının katkılarında sırasıyla 0,97 ve 0,65 puan düşüş gözlenirken gıda ve hizmet gruplarının katkıları
sırasıyla 1,34 ve 0,30 puan artmıştır.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları düşmeye
devam etmiştir .. Söz konusu göstergenin ima ettiği ana eğilim temel mal grubunda gerilerken
hizmet grubunda sınırlı bir oranda yükselmiştir

Ocak ayında hizmet fiyatları yüzde 2,09 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu 0,94 puan artarak yüzde
15,40 olmuştur .Hizmet grubunda yıllık enflasyon tüm alt gruplarda yükselmiştir.

 Hizmet fiyatları üzerinde, maliyet unsurlarındaki birikimli artışların gecikmeli etkileri görülmeye
devam etmektedir. Bu kapsamda ulaştırma hizmetlerinde kara ve havayolu ile yolcu taşımacılığında;
haberleşme hizmetlerinde ve diğer hizmetler grubunda paket turlarda (Hacca gidiş ücretinde yüzde 42,8)
yüksek fiyat artışları kaydedilmiştir. Özetle, iç talep koşullarındaki zayıf seyre karşın hizmet grubu
enflasyonu bu dönemde maliyet etkilerine bağlı olarak yükselmiştir.

Temel mal grubunda yıllık enflasyon 1,92 puan gerileyerek yüzde 22,75 olmuş; söz konusu düşüşe tüm alt
gruplar katkı vermiştir. Bu dönemde, dayanıklı mal grubunda gözlenen fiyat
düşüşünde otomobil fiyatları belirleyici olmuştur. Giyim grubu yıllık enflasyonu 2,40 puan gerileyerek
yüzde 12,35 olarak gerçekleşmiştir. Diğer temel mallarda ise fiyat artış eğiliminin zayıf seyrine karşın yıllık
enflasyon yüksek seviyesini korumaktadır. Bu gelişmeler çerçevesinde, bu dönemde temel mal grubu
enflasyonundaki düşüşte Türk lirasındaki ılımlı seyrin ve iç talepteki zayıflamanın etkileri görülmüştür.

Enerji fiyatları Ocak ayında yüzde 4,20 oranında azalmıştır . Bu gelişmede elektrik, doğaalgaz ve su
fiyatlarında yapılan indirimler belirleyici olmuştur. Ocak ayında, bu kalemlerde fiyatlar sırasıyla yüzde
10,00, 8,34 ve 5,02 oranlarında gerilemiştir. Bu gelişmelerle birlikte, enerji grubu yıllık enflasyonu 7,76
puanlık düşüşle yüzde 13,06 olmuştur .

Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu Ocak ayında 5,86 puan artarak yüzde 30,97 olmuştur .
). Bu gelişmede, temelde taze meyve ve sebze grubundaki sert artışa bağlı olarak yükselen
işlenmemiş gıda fiyatları belirleyici olurken, yıllık enflasyon işlenmiş gıda grubunda gerilemiştir (Grafik 9).
İşlenmemiş gıda yıllık enflasyonu bu dönemde 13,45 puan artışla yüzde 40,54’e ulaşmıştır. Bu gelişmede,
olumsuz hava koşullarına bağlı olarak sebze (yüzde 42,57) ve patates (yüzde 17,98) fiyatlarındaki artışlar
öne çıkmıştır. İşlenmiş gıda grubunda ise fiyatlar yüzde 0,88 oranında artarken grup yıllık enflasyonu
yüzde 22,15’e gerilemiştir. Bu grupta ekmek ve tahıllar ile konserve ürünleri fiyatlarındaki artışlar öne
çıkmıştır. Bu ggelişmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda yıllık enflasyonu Ocak ayında yataya yakın
seyrederek yüzde 23,96 olmuştur .

Yİ-ÜFE

Yurt içi üretici fiyatları Ocak ayında yüzde 0,45 oranında yükselmiş, yıllık enflasyon 0,71 puan azalarak
yüzde 32,93’e gerilemiştir . İmalat sanayi yıllık enflasyonu bu dönemde 1,50 puan düşüşle
yüzde 29,61 olmuştur. Bu çerçevede, petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten
arındırılmış ana eğilimindeki yavaşlama devam etmiştir.

Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde alt gruplar genelinde aylık fiyat artışları sürerken yıllık
enflasyonun düştüğü gözlenmiştir .Ara malı fiyatlarındaki artışta
kablolama ürünleri ile beton ve çimento öne çıkarken, sermaye malı fiyatlarında gözlenen artışta tarım ve
ormancılık makineleri, ölçme amaçlı alet ve cihazlar ile diğer genel amaçlı makineler öne çıkmıştır. Bu
dönemde dayanıklı tüketim malları fiyatları mobilya ve ev aletleri, dayanıksız tüketim malları fiyatları ise
gıda ürünleri öncülüğünde yükkselmiştir. Sonuç olarak, üretici yıllık enflasyonu Türk lirası ve emtia
fiyatlarındaki yakın dönem gelişmelerine bağlı olarak gerileme kaydetmiş, ancak birikimli etkilerle yüksek
seviyesini korumuştur.