Türkiye, Mayıs’ta ikinci ay üst üste bütçe açığı gerçekleşti (Tera Yatırım )

Türkiye: Mayıs’ta ikinci ay üst üste bütçe açığı gerçekleşti…

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı Mayıs ayı bütçe verilerine göre; Nisan 2021’de 16,9 milyar TRY açık vermiş olan bütçe dengesi Mayıs 2021’de 13,4 milyar TRY açık vermiştir. Bütçe geçtiğimiz senenin aynı döneminde 17,3 milyar TRY açık vermişti. Aylık Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu’nda belirtildiği üzere, Mayıs 2020’de 7,6 milyar TRY olan faiz dışı açık, Mayıs 2021’de 575 milyon TRY faiz dışı fazla olmuştur. Bütçe gelirleri Mayıs 2020 - Mayıs 2021 arasında %53,5 oranında artarak 104,6 milyar TRY olurken, bütçe giderleri ise aynı dönemde %38 artarak 117,9 milyar TRY olmuştur. Benzer dönemde vergi gelirleri, %66,9 artmış ve 92,3 milyar TRY olmuştur. Hükümetin Covid-19 vakalarında artış nedeniyle geçtiğimiz ay karantina uygulamasına rağmen, yılbaşından bu yana güçlenmekte olan ekonomik aktivite, vergi gelirlerinin armasında etkili olmuştur. Faiz hariç bütçe giderleri ise %37,2 oranında artarak 104 milyar TRY olarak gerçekleşmiştir. Faiz ödemeleri harcamaları aynı dönemde %44,3 artarak 13,9 milyar TRY’ye yükseldi. Borçlanma maliyetleri yüksek enflasyona bağlı olarak bir önceki yıla göre daha yüksek kaldı.

 
 
Mayıs 2020-21 dönemleri karşılaştırmalı bütçe giderleri ve vergi gelirleri… Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Bloomberg

2021 kümülatif verilerine baktığımızda ise; Ocak - Mayıs döneminde bütçenin 7,5 milyar TRY açık verdiği görülmüştür. Geçen yılın 5 aylık döneminde 90,1 milyar TRY açık vermiş olan bütçenin geçen yıla göre daha olumlu bir görüntü sergilediği görülmektedir. Ocak - Mayıs 2020’de 25,1 milyar TRY faiz dışı açık verilmişken, bu yıl 73,9 milyar TRY faiz dışı fazla gerçekleşmiştir. Bütçe gelirleri Ocak - Mayıs 2020 ile Ocak - Mayıs 2021 arasında %39,4 artarak 542,5 milyar TRY olurken, bütçe giderleri ise aynı dönemde %14,8 artarak 550 milyar TRY olmuştur. Benzer dönemde vergi gelirlerindeki artış %51 olarak gerçekleşerek 423,7 milyar TRY olmuştur. Faiz hariç bütçe giderleri ise %13,1 oranında artışla 468,5 milyar TRY olarak gerçekleşmiştir.

Ekonominin ilk iki çeyrekte yüksek büyüme performansı göstermiş olmasının bütçe gelirleri açısından olumlu yansımaları söz konusudur. Bütçenin, geçen yıla göre daha yüksek vergi tahsilatı sayesinde Mayıs ayında iki ay üst üste açık vermekle birlikte, geçen yılki mali genişleme seviyesinde olmadığı görülmektedir. Geçen yıl, hem pandemi etkilerinin hafifletilmesi için yüksek oranda devreye alınmak durumunda olan destekler, hem de ekonomik aktivitenin sınırlı kalması ve salgın koşullarının gelir seviyesini etkilemesiyle bütçe açığı artmıştı. Özellikle salgın koşulları KDV ve ÖTV gelirlerini olumsuz etkilemişti. Ekonomide talebin yeniden canlanması ile beraber ilgili kalemlerde artış görülmekle beraber, benzin fiyatlarındaki artış eşel mobil sistemi kapsamında ÖTV’den karşılandığı için belli oranda vergi geliri kaybı da söz konusudur. Öte yandan, vergi gelirlerinde bir yıl ötelenen değerli konut vergisinin de tahsilatının bu yıl (ilk taksit Mart, ikinci taksit Ağustos) devreye girdiği görülmektedir. Geçen yıl yapılan borç yapılandırmalarının tahsilat etkisi de devreye girdiğinden, bütçe gelirleri olumlu etkilenmektedir. Vergi gelirlerini olumlu etkileyecek olan bir başka etmen de, kurumlar vergisi oranının 2021 için %25, 2022 için %23 olarak uygulanacak olmasıdır.

Hazine finansmanı açısından bütçe performansının geçen yıla göre iyileşmesi olumlu. Pandemi koşulları devam etmekte ve ekonomiye verilen desteklerin sürdürülmesi talebi yinelenmektedir. Bu nedenle, bütçe performansı açısından, mali genişleme etkisi halen görme ihtimalimiz eskiye göre daha az olsa da var. Ancak aşılama tabana yayılıyor ve bu salgın etkisini kırdığında ekonomik aktivite daha iyi seviyelerde gerçekleşecektir. Son iki çeyrekteki büyüme performansı belirleyici, halen aşağı ve yukarı riskler dengeli görünüyor. Faizler halen yüksek, dolayısıyla yurtdışı borçlanmalarda faiz ödemeleri artış eğiliminde olmayı sürdürecektir. Hazine, biraz da döviz cinsi borçlanmayı azaltmak amacıyla güncel borçlanma stratejisinde iç borçlanmaya daha fazla ağırlık vermeyi istemektedir.



 Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.terayatirim.com
                                 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.