SESMİR/Ökmen: Moody’s in rating aksiyonu aceleye getirilmiştir

SESMİR Yönetim Kurulu Başkanı Orhan ÖKMEN ‘in açıklamaları açıklaması aşağıda bulunuyor:

Rating kuruluşlarının notlarının tutarlılığını daha iyi anlamak için, harflerin yanında, ayrıca bu harf notasyonlarının temsil ettikleri temerrüt olasılık seviyelerini okumak gerekir: Rating Kuruluşlarının notlarını sadece harf olarak okumak herkes için bir alışkanlık haline gelmiştir. Halbuki, yapılan not değişikliğinin daha iyi anlaşılabilmesi için, harflere bakılmasının yanında, ayrıca her notun denk geldiği temerrüt olasılıklarının sayısal olarak dikkate alınması ve analizlerin buna göre yapılması gerekmektedir.

Moody’s in değiştirdiği notların istatistiki doğruluk analizleri, bu notların temsil ettikleri temerrüt olasılıklarının sayısal değerlerinin fiili durumla karşılaştırılması ve yorumlanması yoluyla yapılmalıdır.

Not değişikliği ile Moody’s, Türkiye’nin yabancı para tahvil ihraçlarının geri ödemelerinin temerrüt olasılığını 2 kat, döviz mevduat hesaplarına (DTH) erişiminin engellenmesine ilişkin olasılığı da 2,5 kat artırmıştır: Moody’s, Türkiye’nin yabancı para ülke not tavanını (foreign currency bond ceiling) B1’den B2’ye indirerek Türkiye’nin yabancı para dış borç ödemeleri ile yabancı para tahvil ihraçlarının geri ödemelerinin temerrüt olasılığını sayısal olarak %10 civarından %20 civarına artırmış oldu. Aynı şekilde, Türkiye’nin Yabancı Para mevduat hesaplarına (foreign currency deposit ceiling) ilişkin rating tavanını B3’ten, spekülatif alanın en alt halkası olan Caa1 temerrüt seviyesine indirerek, mevduat sahiplerinin döviz mevduat hesaplarına (DTH) erişiminin engellenmesine ilişkin olasılığı %25 civarından %55-60 aralığına çekmiş oldu.

Raporda Türkiye için belirlenen temerrüt değerlerinin, Türkiye ekonomisinin fiili durumu ile ne kadar yakınsadığının açıklamaları Moody’s in raporunda yer almamış olması, not reaksiyonunun sübjektif alanını yatırımcılar nezdinde büyütmektedir.

Bir yıllık perspektifte Türkiye ekonomisinin büyüme kaydedeceğini beklediğini ifade eden Moody’s in, aynı zamanda görünüm notunu “Negatif” seviyede tutması içsel metodolojik bir tutarsızlıktır: 2020 Temmuz ayında Moody's'in Türkiye ile ilgili yayınladığı ve kredi notu derecelendirmesi niteliği taşımayan raporunda; Türkiye ekonomisinin reel GSYH'nin 2020'de koronavirüs şoku nedeniyle sert daralmasını, 2021'de reel büyüme kaydedilmesini beklediklerini ileri sürmesine rağmen, önümüzdeki bir yıllık zaman dilimindeki görüşünü yansıtan outlook notunun “Negatif “seviyede tutması metodolojik bir hatadır.

Ekonominin genel çerçevesi henüz ortaya çıkmadan Moody’s in aldığı bu rating aksiyonu aceleci bir niyet okumadır: Ülkenin yapısal dengesizliklerine dokunmaya gerek dahi kalmadan otomatik stabilizatör ve şok emici görevi bulunan esnek kur uygulamasından resmi olarak Türkiye henüz vazgeçmediğine göre, kurumların TL’nin serbest dalgalanmasına karşı isteksiz davrandığı veya ödemeler dengesi krizinden çıkmak için önemli bir kurumsal yalıtım kaynağı olan serbest döviz kuru sistemine aykırı davrandığı iddiası, ancak ekonominin genel çerçevesi ortaya çıktığında resmi olarak netleşecek veya anlaşılacaktır. Bu genel çerçeve henüz ortaya çıkmadığına göre Moody’s in aldığı bu rating aksiyonu aceleye getirilmiştir.